Ukraina baş naziri Denıs Şmığal avgustnıñ 23-nde «Qırım platformasınıñ» ilk sammitinde çıqışta bulunıp, memleketniñ Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi neticesinden körgen zarar miqdarı yüz million dollardan çoq ola, dep qayd etti.
«Qırım işğali – Ukrainanıñ iç problemi degil. Bu, halqara telükesizlik sistemasını bozğan dünya büyükliginde bir mesele. Ukraina Qırım işğali sebebinden büyük maddiy zararlar kördi. Ekspertler umumiy zararnı yüz million dollardan çoq dep saya – ğayıp etilgen tabiat resursları, ğayıp etilgen devlet aktivleri, ğayıp etilgen sanayı ve Rusiye işğalinden zarar körgen insanlarnıñ zararı», – dep qayd etti Şmığal.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy çıqışta bulunıp, «Rusiye Qara deñiz regionındaki regional telükesizlikni bozıp, asker sayısını üç qat arttırdı», dep qayd etti.
Avgustnıñ 23-nde Kyivde Qırımnı işğalden qurtaruv meselesinde ilk halqara formatnı resmiy şekilde işletecek «Qırım platformasınıñ» birinci inauguratsiya sammiti başlandı.
Qırım.Aqiqat Azatlıq Radiosınen beraber tedbirni yayınlay.
Ukraina iqtisadiyatı Qırımnıñ Rusiye tarafından qanunsız ilhaq etilüvi neticesinde tahminen 135 milliard dollar coydı, – bu malümatnı Kyivde Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyardaki Daimiy temsilciliginiñ sımarışı ile keçirilgen tedqiqat müellifleri berdi.
2019 senesi dekabr ayında Ukraina iqtisadiyat naziri Timofey Milovanov kontrol etilmegen Donbas topraqlarında ve Qırımda devlet mülki obyektleriniñ fiyat esaplanmasınen Ukraina iqtisadiyatınıñ Rusiye tecavuzından körgen zarar statistikasını aydınlattı. Onıñ esaplarına köre, tek 2014-2015 seneleri umumiy içki mahsulat 15-20% zarar kördi, umumiy zarar ise – 50-den 150 mlrd dollarğa qadar. Qırımnıñ Rusiye parlamenti Ukrainanıñ iddialarını red etip, olarnı resmiy Kyivge berdi. Rusiye akimiyeti Qırım Ukraina terkibinde olğanda körülgen zararğa qıymet kesecek komissiyanı qurğan edi.
«Qırım platforması»
Qırımnı işğalden qurtaruv halqara meydançığı (Qırım platforması) – Ukraina akimiyetiniñ qırımlılarnıñ aqlarını qorçalamaq ve işğal altındaki yarımadanı azat etmek içün Ukraina ve halqara ortaqlarınıñ areketlerini koordinatsiya etmek içün muzakere platformasınen bağlı teşebbüsidir.
2020 senesi sentâbr ayında Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy BM Baş Assambleyasınıñ 75-nci sessiyasında iştirakçi memleketlerni bu platforma qurulmasına qoşulmağa çağırdı.
Daa evel böyle planlarını Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlar meseleleri nazirligi ve Ukraina Tış işler nazirligi aydınlatqanlar. Ukraina Tış işler nazirligi, Donbastaki zıddiyetni çezüv ve Qırımnı işğalden qurtaruv muzakere meydançıqları bir-birinden ayrı olmalı, dep tüşüne.
Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar bildirgenine köre, Rusiyeni Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platformasında iştirak etmege davet etecekler, amma iştirak etecegine inanmaylar. Bundan evel Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba, Rusiyeni bu meydançıqta körmey, dep ayttı.
2020 senesi oktâbr ayında Poloniya Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platforması çerçivesinde çalışmağa meraqlı, dep bildirdi.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy bildirgenine köre, Avropa Birliginiñ liderleri Avropa Birliginiñ Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına qoşulmağa azır olğanını ayttı. Resmiy Kyiv Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına Türkiye, Malayziya, Slovakiya, Büyük Britaniya ve diger memleketler qoşulır, dep bekley.
Kreml, Qırım meselesi qapatıldı ve Rusiye onı halqara muzakerelerge almaycaq, dep bir qaç kere bildirgen edi.