Aqmescitteki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsi Teymur Abdullayevniñ anası Dilâra Abdullayeva mayısnıñ 25-nde Rusiyeniñ Başkortostan tüzetüv koloniyasında oğlunen körüşti. Qadınnıñ aytqanına köre, oğlunıñ «alı kritik».
Bu aqta Dilâra Abdullayeva «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesine bildirdi.
«Teymurnen qısqa bir körüşüvim meni şaşırttı. Oğlumnı eziyet çekken alda kördim, çırayı yoq – terinen kemikleri qalğan, kontslagerden kibi. Beti şişken, közleri sarı. Közlerini yaqından köstermege rica ettim ve çilter zarında patlağan kapillârlarnı kördim, közleri ise qan tolu – bu yaramay bir işaret. Tili çatlağan, aşqazanı ağıramı dep soradım, ebet dey. Qara cigeri de ağıra. Dudaqlarınıñ köşelerinde yaraları bar, içekleri yanğısı bar, demek. Sağ yeri qalmağan», – dep tarif etti Dilâra Abdullayeva.
Onıñ bildirgenine köre, o, Teymur tutulğan koloniya yolbaşçısınen körüşti.
«Aytqanlarından añladım ki, Teymur sert tutuv şaraitlerine kirsetilecek, amma o qadar cezadan soñ kamera çeşitli yerge oğraycaq. Anda sıñırlavlar o qadar çoq degil, amma asılında ceza izolâtorınıñ aynısı ola, bunı Teymurğa körüşüvde aytsam, dayanacağından şübhelendi. O, sağlığı olmağanını bile ve is ete», – dep bildirdi Abdullayeva.
Onıñ qoşqanına köre, Salavatlı advokatnen Teymur Abdullayevnen bağlı bütün bozuvlarğa dair protokol ve qararlarnı istedi, soñra advokat mahkemege muracaat etecek. Abdullayevanıñ aytqanına köre, koloniya yolbaşçısı oña Teymurnen 3 künlik uzun körüşüvge izin berdi.
Bundan ğayrı, Dilâra Abdullayeva büyük oğlu Uzeirnen de körüşti.
«Ağırğan ayağı nasıl şişkenine şaştım. Tizine qadar şişti, bir ayaqqapqa sığmay… Baş ekimnen laf ettim. Uzeirnen hastahanege alınğanını muzakere ettik. Amma damar hastalığı aqqında aytmaq içün qan talillerini yapmaq kerek. Qan baqacaq imkânları yoq ve laboratoriya yoq… Uzeir ilâc aldı. Er şey qullana. Taqip etem», – dep tarif etti Dilâra Abdullayeva.
Dilâra Abdullayeva, Teymur Abdullayev ceza izolâtorında qaluv müddetini iyünniñ 6-na qadar uzattı, dep bildirdi.
Martnıñ 16-nda Ukraina Baş prokurorınıñ Ofisi Abdullayevniñ ceza izolâtorında tutuluv sebebinden istilâcı memlekette akimiyet organları vekilleriniñ qanun ve cenk adetlerini bozğanından (Ukraina Ceza kodeksiniñ 438-inci maddesiniñ 1-inci qısmı) cinaiy tahqiqat başlattı.
2020 senesi noyabrniñ 18-nde Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova Rusiye insan aqları vekâletlisi Tatyana Moskalkovağa muracaat etip, Rusiye koloniyasında tutulğan Aqmescitteki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsi Teymur Abdullayevniñ «aqlarını ğayrıdan tiklenmesini temin etmege» talap etti.
Rostov-na-Donunıñ Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi bu davanıñ mabüslerine 2019 senesi iyün ayında üküm çıqardı. Daa soñra Rusiye Yuqarı mahkemesi qırımlılarnıñ ükmüni deñiştirdi.
Uzeir Abdullayev 12 yıl ve 6 ay, Rustem İsmailov 13 yıl ve 6 ay, Emil Cemadenov11 yıl ve 6 ay, Ayder Saledinov 11 yıl ve 6 ay apis cezasını aldı. Teymur Abdullayevniñ ükmü ğayrıdan baqılğan soñ, onı 16 yıl ve 6 ayğa üküm ettiler, onıñ içün 1 yıl ve 4 ay müddetinen memuriy nezaret belgilendi.
Ukraina Tış işler nazirligi bu davağa qarşı narazılıq bildirip, Rusiyege qarşı sanktsiyalarnı quvetleştirmege çağırğan edi.
«Memorial» aq qorçalayıcı merkezi bu davanıñ bütün mabüslerini siyasiy mabüs dep tanıdı.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
