Qarasuvbazar rayonınıñ Bağça Eli (Bogatoye) köyünde aprelniñ 22-nde saba qırımtatarı Eldar Fetlâyevniñ evinde «tahqiqat tedbirleri» keçirildi.
Bu aqta «Qırım birdemligi» Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
Faallerniñ malümatına köre, saba saat 8-de Fetlâyev advokat Edem Semedlâyevge telefon etip, Rusiyeniñ Ekstremizm ile küreş merkeziniñ hadimleri evini tintkenini haber etip oldı. Er adam oña qarşı cinaiy dava olmağanını da bildirip yetiştirdi.
Semedlâyevniñ bildirgenine köre, qırımtatarına qarşı protokol tizile, onı haberi olmağan bir cinaiy dava boyunca şaat olaraq sorğuğa çekeler. Fetlâyev, vatandaşnıñ özüne ve yaqın soy-soplarına qarşı şaatlıq etmemege aqqını bergen Rusiye Anayasasınıñ 51-inci maddesine esaslanıp, şaatlıq etmekten vazgeçti.
Tintüv yarım saattan soñ bitti, kimse tutulmadı. Fetlâyevniñ evinde keçirilgen «tahqiqat tedbirleri» vaqtında tehnika (planşetler) ve CD-disk alındı, dep haber ete faaller.
«Bugün saat 6-larda evimi qaqılğanını eşittik. Davul çalalar kibi qaqqanlar! Başta yuqudan ne olğanını añlamadım. Soñra balalar da uyandım. Asiye (qızı) pencerege barıp, bu insanlarnı (quvetçilerni – QB) kördi. Yaramadı: «Tintüv keçirmege kelgenler!». Aqayım tez kiyinip başladı. Kirip qarar oquğanlar. Aqayıma bergenler, oqudı. Çoq oqudı. Oquğanda olar menim yanımda tintüv keçirecekler, dep aytqanlar», – dep tarif ete qırımtatarınıñ ömür arqadaşı Gülşen Fetlâyeva tintüv bitken soñ.
Onıñ aytqanına köre, Rusiye quvetçilerinen beraber eki şaat bar edi.
«Men olarnı tanımayım. Olarnen beraber edim. Protokol tizilgen soñ advokatlarnı çağırmağa rica ettik», – dep qoştı qadın.
Advokat bildirgenine köre, Rusiye quvetçileri Fetlâyevge «patlayıcı madde qıdırmağa» keldi.
«Ekstremizm ile küreş merkeziniñ hadimleri aytqanına köre, olar gizli haber esasında keldi, gizli biri patlav azırlana, dep bildirgen eken. Ve olar bu gizli ariza esasında Eldar Fetlâyevge keldi, patlayıcı maddeleri barmı ve bu adiselerden haberdarmı dep soradılar. Er vaqıt kibi tek tehnika, eki planşet, cep telefonı ve malümat taşıyıcısını alıp ketkenler. Qırımtatarlarnıñ silâsı, patlayıcı cihazları tapılmay, çünki qırımtatarlarnıñ terrorizm ve patlavlarğa alâqası yoq», – dep qayd etti Semedlâyev.
FSB hadimleri salı künü, aprelniñ 20-nde, saat 14:00-da Qarasuvbazar rayonınıñ Qışlav (Kurskoye) köyünde qırımtatarı Seyran Taymazovnıñ evini tintmege keldi.
Aq qorçalayıcılarnıñ malümatına köre, Qırımda Rusiye quvetçileri üç ay içinde 126 qırımtatarını tuttı.
İnsan aqları Yuqarı komissarınıñ idaresi 2014 senesinden berli işğal etilgen Qırımda 43 insan, hususan dört qadın hırsızlanğanını qayd etti.
ABD Devlet departamenti martnıñ 30-nda 2020 senesiniñ insan aqları maruzasını derc etip, Rusiyeni Qırım yarımadasını işğal etkeni içün tenqit etti.
2020 senesiniñ insan aqları maruzasınıñ «Ukraina – Qırım» qısmında Rusiye işğal etken yarımadada «quvet qurulışlarınıñ suistimalları, insan hırsızlavları ve işkenceler» aqqında tarif etile.
Kreml, salı künü insan aqlarına riayet etüv aqqında maruzada derc etilgen ABD Devlet departamentiniñ Rusiyege qarşı hulâsalarınen razı olmağanını bildirdi.
Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov işğal etilgen Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı aqqında laflar uydurıla, dep bildirgen edi.
Qırımlı jurnalist ve faallerniñ evlerinde keçirilgen tintüvler
2014 senesi baarde Qırımnıñ Rusiye işğalinden soñ yarımadada Rusiye quvetçileri mustaqil jurnalist, vatandaş faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» ve «Tebliğ Cemaatı» teşkilâtlarınen alâqaları bar olğanından şübheli sayılğan insanlarnı apiske alıp başladı.
