Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Qırımda Las-Vegas: kerçekleşmeycek hayal


Aqmescit – Rusiye akimiyeti işğal etken Qırımnı devlet hazinesine bağlı olmağanını isteyler. Rusiye maliye naziri Anton Siluanovnıñ sözlerine binaen, yarımdanıñ finansirlevi endi bu sene devlet bücetinde 1,5 milliard dollarlıq «teşik»ni yapa bile. Qırım hazinesini toldurmaq içün yarımadanı kumar oyunları diyarına çevirmege teklif ettiler. Qırımda Las-Vegasnı qurmaq ğayesi evelden de cumhuriyetniñ birinci şahıslarını raat qoymay edi. Amma, o vaqıt, matbuat vastalarında ve ekspertler arasında muzakere etilip, öyle de kerçekleşmey qaldı. Bugünki künde yarımadanıñ al-vaziyetni köz ögüne alsaq, mezkür leyha ömürge keçirile bilemi aceba, keliñiz, talil eteyik.

Esap-kitap yapılmağan vaziyette

2005 senesi Qırımda kumar oyun merkezlerini qurmaq ğayesi ile Anatoliy Matviyenko seslendirgen edi. «Men bellesem, Ukrainada olğan bütün kazinolarnı qapatıp, olarnıñ inkişafı içün tek bir yer – Qırımda yol bermek kerek edi. Birinciden, raatlıq mevsimini keñişlete bilecek edik. Ekinciden, bu soy biznesni idare eti polur edik. Üçünciden, bu biznes ketirgen paranı kitaplarnıñ neşir etilmesine, medeniyetke sarf etmek mümkün olur edi», – o vaqıt Matviyenko bunı bildirgen edi.

Vaqıt keçken soñ, Qırımnı kumarcılıq zonasına çevirmek fikirni diger Qırım premyeri Anatoliy Mogilev seslendirgen edi. «Qırımda kumar oyunlarına ruhset bermek kerek, dep saya. Er yerde degil de, ayırı zonalarda. Yarımada – insanlar raatlanmaq içün kelgen yerdir. Bu kibi oyun zonaları misal içün, Aqrusiyede bar. Bergiler yüksek olsa, olsun, amma Qırım hazinesi da zenginleşir».

Bloomberg agentliginiñ malümatına köre Qırımda oyun zonasını yapmaqnı Rusiye memurları öz toplaşuvında muzakere ettiler, tedbir 21 mart künü Rusiye ükümetiniñ yolbaşçısı Dmitro Kozaknıñ yolbaşçılığında keçirildi. Agentlikniñ qaynaqları bildirgenine köre, Rusiye Federatsiyasınıñ iqtisadiyat, maliye ve regional inkişafı nazirligine aprel 15 kününe qadar, oyun zonasınıñ meydanğa ketirilüvi ve olması mümkün kâr, em de zararnıñ leyhasını azırlamağa; buyurıldı.

Qırımnıñ sabıq ve şimdiki yolbaşçılarnıñ tüşüncelerinde avcılarnıñ mantığı duyula, olar daa tiri olğan ayvannıñ terisini nasıl qullanmaqnı köz ögüne ketireler, amma keçmek kerek olğan yolnı añlamaydırlar.

Qırımda kumar oyunları içün kelişikli yer yoq

Yarımadanıñ inkişafı boyunjda belli iqtisadiyat mütehassısı Andriy Klimenkonıñ aytqanına köre, kumar oyunları zonalarnıñ quruluvı – iqtisadiyat cietinden keri qalğan regionlarnı inkişaf ettirmek içün dünya tecribesinde qullanılğan belli usuldır. Misal olaraq, ileri ketken Makao ya da Las-Vegasnı ketirmek mümkün.

Rusiye tarihında ise, 2010 senesi Rostov vilâyetinen Krasnodar ülkesi sıñırında açılğan «Azov Siti» oyun zonasını añmaq mümkün. Amma, yaqında iqtisadiy sebeplerden ötrü bu zonanı daa çoq diqqatnı celp etken Krasnodar ülkesindeki Anapa rayonına keçirmek qararı alındı.

Andriy Klimenko emin, Qırımda bu kibi zonanı meydanğa ketirmek içün kelişikli yer yoq. «Qırım de-fakto Rusiye Federatsiyasınıñ qanunları boyunca yaşaycaq, amma, Rusiye qanunlarında, – oyun zonası ayırı bir territorial-memuriy obyekt kibi qayd etilgen. Ekinciden – bu pek müim – Rusiye qanunları boyunca oyun zonaları eali yaşağan şeer – qasabalarnıñ sıñırlarından tış yerleşmek kerek. Bizim ise, eali daimiy sürette yaşamağan, amma celp etici bir yer yoq. Qırımnıñ yalı boyu – bu insanlar yaşağan bir mekândır», – bunı mütehassıs QırımAqiqatqa añlattı.

Kazinoda oynamaq içün angi oyuncı trennen kelir?

Oyun zonasınıñ muvafaqiyeti yalıñız oyunlarnen belgilenmey. Adetince, bu eglendirme sanayısıdır. Misal içün, bir asırlıq tarihke malik Monte-Karlo – bu, yüksek dereceli raatlıqnıñ merkezidir, anda ralli keçirilip, çeşit şou ve moda kösterile.

Andriy Klimenko sual bermekte: «Bütün dünyadan zengin adamlar nasıl etip, uçıp ya da kendi yahtalarında Qırımğa kelip olacaqlar? BMT Baş Assambleyasınıñ alğan rezolütsiyasını köz ögüne alsaq, halqara avia şirketleri ve deñiz naqil şirketleri içün belli bir sıñırlar kirsetildi. Zenginler isteklerini yerine ketirmek içün trenlerge minmezler».

Bundan da ğayrı, «Azov Siti» Anapağa köçse, raqiplik ösecek. «Qırım zonası içün yekâne müştire Rusiye vatandaşları olsa, olar Qırım ya da Anapağa ketecekler, – bu sual açıq qala».

Qırımtatarlar kesen-kes qarşı çıqalar

2005 senesi Qırımda Las-Vegasnı qurmaq ğayesini Meclis begenmedi. Onıñ lideri Mustafa Cemilev «yarımada sakinleriniñ medeniyet ve din mensüpligi sebebinden» bu teklif qabul etilmesi mümkün olmağanını bildirdi.

Qırım müftisi muavini Ayder İsmailovnıñ qayd etkenine köre, kumar oyunları er angi şekilde yasaqlanıla. Onıñ içün bu kibi tekliflerge musulman ealisi menfiy qıymet kesecek. Aytqanına köre, bu kibi biznes ahlâqsızlıq ve cinayetçiliknen belgilenecek. «Bu soy biznes özünden – özü bir de bir territoriyada peyda olmay. O adetince bir çoq aqibetlerge ketire ve oña er türlü din tarafından menfiy qıymet kesile», – dedi müftiy muavini.

Oyun zonası çeşit aqibetlerni ketirmemesi içün, mütehassıslarnıñ fikirince, uquq-qorçalayıcı organlar eyi çalışmaq kerekler, bui se, işğal etilgen Qırımda aman-aman imkânsızdır.
XS
SM
MD
LG