Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarovnıñ fikirince, işğal etilgen Qırımnıñ sabıq prokurorı, Rusiye Devlet dumasınıñ deputatı Natalya Poklonskayanıñ ukrainalı jurnalist Dmıtro Gordonğa bergen intervyüsı şimdi Qırımda, hususan Poklonskayanıñ areketleri sebebinden azatlıqtan marum etilgen insanlarnı aqaretlemekte.
«Ukrainağa qarşı cinayetleri içün şimdilik ceza almaqtan qaçıp olğan arbiy cinayetçige Ukraina kütleviy haber vastalarınıñ yardımınen yalanını yayınlamağa imkân bermek siyasiy mazohizm sıñırı ola ve Poklonskaya yapqan cinayetleri neticesinde Qırımda qanunsız şekilde azatlıqtan marum etilgen yüzlernen insannıñ taqdirine emiyet berilmegenini köstere», – dep yazdı Çubarov Facebookta.
Bu intervyüğa Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki daimiy vekili Anton Korınevıç da cevap berdi. Onıñ qayd etkenine köre, «Ukrainanıñ bir parçasını işğal etmege yardım etken şahıslar qırımlılarnıñ sesi sayılmay ve sayılmamalı».
Poklonskaya ve Gordon bu intervyüğa kelgen tenqitke şimdilik cevap bermediler.
Qırım işğalinden evel Natalya Poklonskaya Ukraina prokuratura organlarında çalıştı. 2014 senesi baarinde Kreml kontrolindeki yarımada akimiyeti onı Qırım prokurorı vazifesine tayin etti. O, işğal altındaki yarımadada Qırımtatar Milliy Meclisiniñ faaliyetini yasaqlamağa teklif etken edi. Poklonskaya Moskvanıñ yarımadada yapqan saylavlarında Rusiye Devlet dumasına saylandı. Ukraina ve Ğarp bu saylavlarnı tanımadı.
Esas Ukrainada Natalya Poklonskayağa qarşı eki cinaiy dava açıldı: devlet hainligi ve Qırımtatar Milliy Meclisiniñ faaliyetini yasaqlav aqqında. O, Avropa Birligi ve bir sıra ayrı memleketniñ sanktsion cedvelinde buluna.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
2014 senesi baarde Qırımnıñ Rusiye işğalinden soñ yarımadada Rusiye quvetçileri mustaqil jurnalist, vatandaş faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» ve «Tebliğ Cemaatı» teşkilâtlarınen alâqaları bar olğanından şübheli sayılğan insanlarnı apiske alıp başladı.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ İnsan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova, Rusiye apishanelerinde tutulğan ukrainalı siyasiy mabüslerniñ farqlı sayısı aydınlatqan edi: 113-ten 115-ke qadar, 80-den çoq – qırımtatarıdır. Qırımtatar resurs merkeziniñ cedvelinde 86 qırımlı siyasiy mabüs bar. Qırım aq qorçalayıcı gruppası da aynı raqam aqqında ayta.
Aq qorçalayıcılar ve advokatlar bu cinaiy davalarnı siyasiy, milliy ya da diniy sebeplerden taqip dep adlandıra. Rusiye akimiyeti bu sebeplerni inkâr ete.
