Rusiye kontrolindeki Qırım akimiyeti yarımadağa Şimaliy-Qırım kanalından Dnipro suvı berilüviniñ toqtatılması sebebinden insan aqları halqara mahkemesine muracaat etmege azır olğanını bildirdi. Bu aqta iyünniñ 7-nde Qırım parlamenti spikeriniñ birinci muavini Yefim Fiks ayttı.
Onıñ bildirgenine köre, Rusiye tahqiqatçıları Qırım akimiyetiniñ «energetik, sanayı, naqliyat ve suv qamaçavınıñ teşkilâtçılarına qarşı» cinaiy dava açıluvına dair arizaları baqılğanda ekspertizalarnı belgiledi.
«Biz öz yönelişinde ketemiz, Rusiye Tahqiqat komitetine muracaat ettik, bu davanen oğraşqan tahqiqatçılar tayinlendi, ekspertiza keçirilüvinen bağlı emirler bar. Kerek olsa, qırımlılarğa qarşı genotsid sebebinden insan aqları halqara mahkemesine muracaat etecekmiz», – dep bildire «Krıminform» akimiyetke qol tutqan Qırım agentligi Fiksniñ aytqanlarını.
Qırım akimiyeti, Şimaliy-Qırım kanalı qapatılğan soñ «yarımadağa suv qamaçavı ketirgen zarar sebebinden» Ukrainağa qarşı dava açtırmağa azırlana, dep bildirdi. Qırımnıñ Rusiye parlamentiniñ reisi Vladimir Konstantinov halqara qurulışlarğa muracaat etmezden evel Rusiye mahkemelerine dava berilecek, dep bildirdi.
Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba Azatlıq Radiosına intervyü berip, Dnipro suvı Qırımğa ancaq yarımada işğali bitken soñ berilecek, dep aytqan edi.
Ukrainanıñ BM monitoring missiyası Qırım yarımadasınıñ işğali sebebinden «Rusiye Qırımda insanlarnıñ suv teminatından mesüliyetli ola», dep israr ete.
Qırımnıñ suv teminlevi
Ukraina, Qırımnıñ içecek suv ihtiyaclarınıñ 85%-ni yarımadanen bağlağan Dnipro aqıntı yolu olğan Şimaliy-Qırım kanalı vastasınen teminlegen edi. 2014 senesi Rusiye Qırımnı işğal etken soñ yarımadağa suv berilmesi toqtatıldı.
Qırımdaki suv yedekleri suv anbarları ve yerastı çoqraqlardan toldurıla. Ekologlarnıñ aytqanına köre, yerastı çoqraqlarnıñ muntazam sürette qullanılması yarımadada topraqnı tuzlattı. Qırım akimiyeti yarımada sakinlerini suvnı az qullanmağa çağıra.
2020 senesi Qırımdaki suv teminlevi vaziyeti kritik oldı. Qırımlı alimlerniñ bildirgenine köre, yağanaqlar yağmağanı içün ve qar az yağğan qış neticesinde qurğaqlıq oldı.
Avgustnıñ soñunda Aqmescitte, Aqmescit ve Bağçasaray rayonlarında suv berüv cedvelleri kirsetilgen edi. Daa soñra Qarasuvbazarda, Qarasuvbazar rayonında ve qısmen Aluştada cedveller kirsetildi.
Kreml kontrolindeki Qırım yolbaşçısı Sergey Aksenov Rusiye Qırımnıñ suv teminlevini fevqulâde vaziyet olaraq tanıması mümkün, dep ayta. O, 2020 senesi 150 yıl içinde eñ quru oldı, dep bildirdi.
Rusiye akimiyeti yañı suv boruları, suv qoralarınıñ quruluvına ve quyu qazıluvına milliardlarnen ruble ayırdı.
BM Ukraina Monitoring missiyası, halqara uquqqa köre, Rusiye Qırım ealisini suvnen temin etüvden mesüliyetli ola, dep israr ete.
Resmiy Kyiv, Şimaliy-Qırım kanalından suv yarımadağa tek Qırım işğalden qurtarılğan soñ berilecek, dep bildire.
