Rusiye bir kün evelsi qabul etilgen PACEniñ işğal etilgen Qırımda qırımtatarlarnıñ aqları bozulğanına dair qararını yerine ketirmeycek. Bu aqta Rusiye Devlet dumasınıñ halqara işler komitetiniñ reisi Leonid Slutskiy Telegram-kanalında bildirdi. O, rezolütsiyanı «absurdnıñ soñ derecesi» dep adlandırdı.
«Assambleya qararlarnı toqtamayıp çıqarmasın, Rusiye olarnı yerine ketirmeycek, çünki olar Rusiye Federatsiyasınıñ Anayasasına ve milliy uquqqa zıt kele. Belki, o vaqıt dialog daa konstruktiv şekilde olur», – dep bildirdi haberde.
Rusiye Devlet dumasınıñ spikeri Vâçeslav Volodin Rusiye PACEde taqdim etilgen işğal etilgen Qırımda qırımtatarlarnıñ aqları bozulğanına dair maruza müellifi – İslandiya vekili Sunna Evarsdottirniñ memleketke kiriş yasağı meselesini kötere bile, dep bildirdi.
Hatırlatamız, Avropa Şurası Parlament assambleyası iyünniñ 23-nde aqşam Rusiye işğal etken Qırımda qırımtatarlarnıñ aqları aqqında qararnı qabul etti. Daa evel berilgen malümatqa köre, PACE musaviylik ve ayırımsızlıq meseleleri komiteti yarımadada qırımtatarlarnıñ aqlarını qoruv rezolütsiyasına teklif etilgen Ukraina tüzetüvleriniñ ekseriyetini qabul etti.
Ukraina eyyeti Avropa Şurası insan aqları komissarı Dunâ Miyatoviç ile baarde körüşip, Qırımda insan aqları vaziyeti, insanlarnıñ ğayıp oluvı ve qanunsız apis cezaları, qırımtatarlarnıñ aqlarını qoruv meseleleri ve Rusiyeniñ Qırımtatar Milliy Meclisini «terror teşkilâtı» olaraq tanıma qararınıñ lâğu etilüvi aqqında laf etken edi.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
