Avropa Şurası Parlament Assambleyası, Rusiyeni Ukrainanıñ şarqındaki ve işğal etken Qırımdaki areketleri ile bağlı halqara toplulığınıñ talaplırını “deral” yerine ketirmege çağırdı
Bu aqta, 2020-ncı yılnıñ neticelerine köre yanvarnıñ 25-nde qabul etilgen qararda yazıla.
"Rusiye Federatsiyası: bir sıra meseleni deral al etmek, şu cümleden, plüralizmniñ, mahkeme sistemasınıñ mustaqilliginiñ olmaması, siyasiy parlamentten tış muhalefetniñ, grajdan cemiyetniñ, faallerniñ, aq-uquq qoruyıcılarnıñ ve jurnalistlerniñ faaliyetiniñ sıñırlavını, ifade, topluşuv, birleşme ve din azatlığını sıñırlavnı ve daa bir sıra meselelerniñ sebebi odlğan qanunlarnı, olarnıñ arasında Tış agentler aqqqında qanun, istenilmegen teşkilâtlar ve antiekstremistik qanunlar; halqara toplulığınıñ Şarqiy Ukraina, Qırım, Gürcistannıñ işğal etilgen Cenübiy Ösetiya ve Abhazistan bölgeleri ve Moldovanıñ Turla boyu bölgesi ile bağlı talaplarını yerine ketirmek", – yazıla qararda.
Hatırlatamız ki, yanvarnıñ 25-nde PACE-deki ukrain delegatsiyası Rusiye delegatsiyasınıñ salâhiyetini temyiz etti.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
