OSCE Parlament assambleyası bazarertesi künü, iyülniñ 8-nde, Rusiyeniñ Qırım ve Aqyar ilhaqını ve Qara ve Azaq deñizleriniñ askeriyleştirilüvini takbih etken qarar ile netice beyannamesini qabul etti. Bu aqta teşkilâtnıñ saytında haber etile.
Lüksemburg beyannamesine 95 parlament azası rey berdi, 7 kişi qarşı çıqtı.
«OSCE parlament assambleyası Ukrainanıñ suvereniteti, siyasiy mustaqilligi, birligi ve Qırım Muhtar Cumhuriyeti, Aqyar şeeri ve deñiz rayonları olğan topraq bütünligini halqara seviyede tanılğan sıñırlarda ürmet etkenini bildire; Rusiyeniñ qanunsız Qırım işğalini ve ilhaq ıntıluvını takbih etip, Rusiyeni onı lâğu etmesine, Rusiye işğalci küçlerini Qırımdan çıqarmasına ve onı Ukraina ükümetiniñ kontroli altına qaytarmasına çağıra», – dep aytıla vesiqada.
Parlament azaları Qırımnıñ askeriyleştirilüvinden ve Rusiyeniñ bu rayonlarda nükleer silânı yerleştirmege niyetlengeninden pek qasevetlengenini bildirip, Rusiyeniñ Azaq deñizi, Keriç boğazı ve Qara deñizniñ artqan askeriyleştirilüvini takbih ettiler.
Bundan ğayrı, vesiqada keçken sene noyabr ayında Rusiye tarafından Keriç boğazında ukrain deñizcileri ve gemileriniñ zapt etilüvini takbih ettiler.
«OSCE parlament assambleyası Rusiyeni halqara uquq normalarına köre Azaq deñizi ve Keriç boğazından keçüv serbestligini temin etmesine çağıra», – dep qayd etile vesiqada.
Tolu vesiqa metni bağlantıda bar.
OSCE Parlament assambleyasındaki daimiy eyyet azasınıñ muavini Sergey Vısotskiyniñ Facebookta bildirgenine köre, rey berüvde Rusiye eyyetinden tek bir vekil bar edi.
«Rusiyeliler er vaqıt kibi toplaşuvnı bozacaq ediler. Bu sene kvorum olmağanını aytacaq oldılar. Rusiye eyyetiniñ 9 azasından toplaşuvda tek bir kişi bar edi. Olar Assambleya kvorumını özleri bozıp, kvorum bozulmasına qarşı narazılıq bildirgenler», – dep yazdı Vısotskiy.
Rusiye akimiyetiniñ bunıñnen bağlı açıq izaatları daa yoq.
İyülniñ 6-nda haber etilgeni kibi, Avropada telükesizlik ve işbirligi teşkilâtı Parlament assambleyasınıñ siyasiy meseleleri ve telükesizlik komiteti Rusiyeniñ Qırım, Qara ve Azaq deñizlerini askeriyleştirüv qararını qabul etti.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
