Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova, martnıñ 12-nde OSCE-niñ milliy azlıqlar meseleleri Yuqarı komissarı Kayrat Abdrahmanov ile onlayn körüşüv keçirgenini bildirdi.
Denisovanıñ sözlerine köre, körüşüv vaqtında işğal etilgen Qırımnıñ meseleleri de, şu cümleden tuvğan tilde tasil alma meseleleri muzakere etildi.
«İşğal zamanı devamında ukrain tilinde oqutuv 50 qat azlaştı, bugünde bu 249 talebe, Qırım MC talebeleriniñ umumiy sayısından tek 3 faizi qırımtatar tilinde tasil ala (6400 talebe)», – dep yazıda Denisova Facebook saifesinde.
Bundan ğayrı Denisova işğal etilgen topraqlarda ukrain tarafdarı olğan Ukraina vatandaşlarınıñ taqip etilüvi aqqında aytıp bergen.
«Bugünde-bugün 268 vatandaşımız Donbasnıñ vaqtınca işğal etilgen qısmında ve 114 Ukraina vatandaşı Rusiye Federatsiyası ve vaqıtnca işğal etilgen Qırımda apis yerlerinde qanunsız tutulmaqta. Olardan çoqu, 78 kişi qırımtatardır», – dep qayd etti o.
Bugünde-bugün Qırımda ukrain tilinde tek 249 talebe oquy. Bu, yarımadanıñ 2014 senesi Rusiye tarafında işğal etilmesinden evel 50 qat az, dep yazdı Telegramda Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova.
İyülniñ başında BM insan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bachelet Qırımdaki insan aqları vaziyetine dair maruzanı taqdim etip, yarımadada işkence qullanıla ve söz serbestligi sıñırlanıla, dep bildirdi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
