Mustafa Cemilev: oğlumnı işğal etilgen Qırımda esir etip tutalar

Mustafa Çauş

Aqmescit – Rusiye qırımtatar halqı lideri Mustafa Cemilevge qarşı qorantasını qullanıp basqı yapmağa devam ete. Bunı Cemilevniñ özü ve uquq-qorçalayıcılar söyleyler. Mustafa Cemilevniñ oğlu Hayser, şimdiki vaqıtta Qırımda buluna ve mahkemeniñ qararını bekley. Faqat, onı angi devletniñ qanunları boyunca mahkeme etmeliler: Rusiye ya da Ukraina qanunlarına köre? Asılında Hayser Cemilev Ukraina vatandaşı, amma onıñ işini Rusiye qanunları esasında taqiq eteler.

Rusiye Federatsiyasınıñ Qırım boyunca taqiqat komitetiniñ matbuat hızmeti malümatnı tarqatıp, 32 yaşında Hayser Cemilevni cinayetni yapqanı ve qanunsız silâ qullanğanı içün Rusiye Cinaiy qanunlarınıñ birden üç maddesi boyunca qabaatlanğanını bildirdi.

Tamam şu maddeler Yanukoviçniñ ükümdarlığı zamanında Hayserni ukrain prokuraturası qabaatlağan cinaiy maddelernen bir kele.

Mustafa Cemilevniñ özü Qırım.Aqiqatqa bergen intervyüsında ara-sıra bu kibi malümatlar peyda oluvınıñ sebeplerini añlattı.

«Olar, qanunlarğa baqmay, onı (Hayserni – müel.) esir etip mahsus anda tutalar. Bunıñ ile menim Rusiyege nisbeten davranışımı deñiştirecek olalar. Boşuna ümüt eteler, elbette. Amma, ep bir oğlannı qıynamağa tırışacaqlar», – dedi Mustafa Cemilev.

Evelden Facebook içtimaiy ağlarında Rusiyeniñ Federal Migratsion hızmetiniñ gizli malümatı tarqalğan edi. Bu malümatqa köre, Hayser Cemilev Rusiye pasportını alğanı bildire edi. Tasdiqlayıcı delil olaraq foto resimler de qoyuldı.

Hayser Cemilevniñ adliyecisi Aleksandr Lesovoy bu malümatnı red etip, mahküm Kiyevde qayd etilip, yaşağanını ve Ukraina vatandaşı olğanını qayd etti. Bundan da ğayrı, rusiyeli vatandaşlığından vazgeçmek maqsadınen bütün kerekli vesiqalar vaqtında tapşırıldı.


«Menimce, Rusiye Federatsiyasınıñ cinaiy qanunlarınıñ 13-nci maddesine köre, Rusiyeniñ qanunları bu insanğa keçmey. Hayser Cemilev Ukraina qanunları boyunca mesülietlikke çekilmeli», - dep qayd etti Aleksandr Lesovoy.

Şimdiki vaqıtta, şeklengen Bağçasaraynıñ vaqtınca bulunuv apishanesinde buluna. Mahkeme işi Qırım «prokuraturasına» teslim etilgen soñ, vaqia sebeplerini kene de incelep başladılar ve «hatalarnı tüzetmek» maqsadınen taqiq işlerini ğayrıdan keçirdiler. Hayser Cemilevniñ adliyecisi aytqanı kibi, şimdiki vaqıtta taqiqat devam ete, amma mahkeme künü ne vaqıt olcağını o daa bilmey. Aynı zamanda, mayıs 15 künü rusiyeli qoruyıcılar halq vekilniñ Bağçasaraydaki evinde tintüv ötkerildi, bunı, evelki taqiqatqa işanmağanları içün yapqanlar.

Cemilev insan aqları boyunca Avropa mahkemesine muracaat etecek

Ukraina vatandaşını Rusiye qanunları esasında mahkeme etseler, Cemilevlerniñ qorantasına tek bir şey qala, adaletli mahkemege aqqından marum etilüvine şikâyet etip, insan aqları boyunca Avropa mahkemesine muracaat etecekler.

«Elbette, biz Avropa mahkemesine muracaat etecekmiz. İşğalcilerniñ bu areketleri em Rusiye, em Ukraina qanunlarnıñ, halqara qaidelerniñ bozuluvıdır», – dep qayd etti Mustafa Cemilev.

Harkov uquq qoruyıcılar gruppasınıñ vekili Böris Zaharovnıñ fikirince, rusiyeli qoruyıcılarnıñ adımları, Kremlniñ «sımarışına» oşay.

«Mustafa Cemilev ile bağlı bütün vaqiyalar – insan aqlarınıñ qaba bozuluvıdır. Ve elbette, bizim devletimiz bu numayışnı qabul etmez»,– dedi uquq qoruyıcı.

2013 senesi mayıs ayında Hayser Cemilev Bağçasarayda öldürüvde şeklenip yaqalanğan edi. Evelki neticelerge köre, Hayser Cemilev muqaytsızlıqnen silâ ile qullanıp, apansızdan ateş açtı. Qurşun bağçada çalışqan erkekni urdı. Rusiye cinaiy kodeksine köre, Hayser Cemilevni 15 yıl müddet ya da ömürlik apis cezası berilmek mümkün.