Rusiye kontrolindeki Ermeni Bazar şeer mahkemesinde noyabrniñ 12-nde işğal etilgen Qırımda ğıyabiy şekilde mahküm etilgen Mustafa Cemilevniñ davası boyunca eki qabaatlav şaatı sorğuğa çekildi. Moskvadaki «Şeremetyevo» ava limanınıñ sıñır hızmeti hadimi ve Rusiye sıñır hızmetiniñ daa bir hadimi sorğuğa çekildi, dep bildire Qırım.Aqiqat mühbiri.
Advokat Nikolay Polozovnıñ aytqanına köre, mahkeme oturışuvında sorğuğa çekilgen qadın şimdi sıñır hızmetinde çalışmağanını ve pensiyağa çıqqanını bildirdi. Advokatnıñ malümatına köre, qadın çalışqan ava limanında Cemilev bar edimi hatırlap olamadı.
Advokatnıñ qayd etkenine köre, «Şeremetyevo» ava limanında Mustafa Cemilevge «Rusiyege kiriş yasağı aqqında keregi kibi haber etilmedi».
«Onıñ malümatına köre, Mustafa Cemilev Rusiyege kiriş yasağı qararını imzalamadı. Qadın Mustafa Cemilevniñ kirişine izin bermegen vesiqanı özü de körmedi. Bu malümatnı oña yolbaşçıları bildirdi ve o, Mustafa Cemilevge haber etti», – dedi Polozov.
Advokatnıñ aytqanına köre, ekinci şaat Qırımda «keçiş noqtasında devlet sıñırı işaretleri olmağanını» tasdıqladı. Cemilev Herson vilâyetinden kelgende yarımadağa alınmağan künü, ekinci şaatnıñ malümatına köre, keçiş noqtasına Ermeni Bazar tarafından çoq insan keldi, ve reberlik Rusiye sıñırcılarını keçiş noqtasından çıqarmağa qarar aldı, olar bir qaç on metrde bulundı ve keçiş noqtasında kimse yoq edi.
«O, Mustafa Cemilevge oşağan bir adamnı kördi, onıñ aytqanına köre, qara maşinanen kelgen edi, soñra onı insanlar sarıp aldı ve ne olğanını körmedi. O, Mustafa Cemilevniñ keçiş noqtasından çıqmağa tırışmağanını tasdıqladı. Bunıñnen beraber, imaye tarafı oña bir sıra sual berdi, hususan – sıñır işaretlerinen bağlı. Şaat, sıñır işaretleri nasıl olğanını añlattı – yolaqlı direkler, sarı ve mavı renkli işaretler. Lâkin o yerde o vaqıt buña beñzegen bir şey körmedi. Bundan ğayrı, devlet sıñırı qayda keçkenini aytıp olamadı», – dedi Polozov.
Nikolay Polozovnıñ fikirince, şaatlar «qabaatlav versiyasını tasdıqlap olamadı».
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi aprelniñ 13-nde Mustafa Cemilevniñ qabaatlavını Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine istinaden aydınlattı: «Rusiyege kirişi yasaqlanğan çetel vatandaşınıñ bir gruppa insanlarnen evelden añlaşıp, Rusiye devlet sıñırını keçüv (Rusiye CK 322-nci maddesiniñ 3-ünci qısmı); nariye silâsını diqqatsız saqlav, onıñ başqa insan tarafından qullanılması ve ağır aqibetlerge yol açması (Rusiye CK 224-ünci maddesi); silânı qanunsız alıp saqlav (Rusiye CK 222-nci maddesiniñ 1-inci qısmı)».
Advokat Nikolay Polozovnıñ aytqanına köre, Cemilevge qarşı oğlu Hayserniñ Ukraina davası qullanıla.
Mustafa Cemilev, işğal etilgen Qırımda oña qarşı açılğan cinaiy davalarda «Rusiye tarafınıñ qabaatlavları saçma olğanını» Avropa insan aqları mahkemesinde isbatlamağa niyetlene, dep bildirdi.
Mustafa Cemilev – qırımtatar milliy areketiniñ lideri, dissident, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi (1991 senesinden 2013 senesine qadar). Repressiyalarğa oğratılğan edi, 15 yıl sovet apishanelerinde yattı. 303 kün devamında Omsk apishanesinde açlıq tuttı. Rusiye akademiki, dissident Andrey Saharov Cemilevge qol tutıp, BM baş kâtibine mektüp yazdı.
Mustafa Cemilev 1991 senesi Qırımğa qaytıp oldı.
III-IX çağırılış Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı ola.
Cemilev – Türkiyedeki Selçuk universitetiniñ uquq fahriy doktorı, «Ukrain cemiyetiniñ demokratizatsiyası içün» Orlık halqara mukâfatınıñ laureatı ola. Nansen medali (BM), V ve IV seviyeli Yaroslav Mudrıy knâziniñ nişanınen taqdirlengen edi.
2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğaline qarşı çıqtı. Rusiye oña qarşı bir qaç cinaiy dava açtı. 2016 senesi Cemilevniñ namzeti Saharov mukâfatına kösterildi.
