Mayısnıñ 9-nda ABD-niñ Ukrainadaki elçiligi Facebooktaki resmiy saifesine «Qırım bu Ukraina» yazısı ile Bağçasaraydaki Hansaraynıñ fotoresimini yerleştirdi ve Rusini yarımadanı terk etmege çağırdı.
«Qırım bu Ukraina» Birleşken Devletler Rusiyeni Qırım üzerinde nezaretni Ukrainağa qaytarmağa çağıra», – dep yazıla bildirmede.
Mayısnıñ 5-nde Entoni Blinken Kyivge kelip çıqtı. Mayısnıñ 6-nda, o, Ukraina başlıqları ve cemaatçılıqnen körüşüvler keçirdi.
O, Amerika prezidenti Ukrainğa imkânı olğanada kelip olur, dep bildirdi.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy mayısnıñ 6-nda ABD Devlet kâtibi Entoni Blinken ile körüşüv vaqtında Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarını, şu cümleden Qırımnı muzakere etkenlerini bildirdi.
ABD Devlet kâtibi Entoni Blinken ABD-niñ «Qırım platforması»nıñ tesis sammitinde iştirak etmege azır olğanını tasdıqladı.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
