«Lâle» qırımtatar bala telekanalı Ukraina devlet bücetinden 3 mln ğrıvnâ alacaq, dep bildire aprelniñ 5-nde Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarınıñ reintegratsiya meseleleri nazirliginiñ matbuat hızmeti.
Qayd etilgenine köre, balalar içün qırımtatar ve, kerek olsa, başqa tillerde informatsion yayın azırlanması ve tarqatılması içün 3 mln ğrıvnâ aluv yarışı aprelniñ 30-nda ilân etildi.
«Ukraina televideniye ve radio meseleleri milliy şurasınıñ mektübine köre, Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeerinde qırımtatarca yayın yapqan yekâne bala kanalı «Lâle» kanalı ola. «Lâle» de ğalip çıqtı», – dep aytıla Ukraina nazirliginiñ haberinde.
Ukraina baş nazir muavini – vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya meseleleri nazirb Oleksiy Reznikovnıñ qayd etkenine köre, mayısnıñ soñuna qadar nazirlik satın aluvlarnı yekünlemege planlaştıra. Olarnıñ maqsadı – Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarına yayın yapqan tele ve radio şirketlerine bücetten para bermektir.
«Devletten maliye aluv şartlarınıñ er kes içün aynı olması bizim içün müimdir: açıq, temiz, Avropa standartlarına uyğun», – dep qoştı Reznikov.
Aprelniñ 22-nde Reintegratsiya nazirligi işğal etilgen Qırımğa Ukraina teleradioşirketleri içün birinci tenderni ilân etti.
Bundan evel Reintegratsiya nazirligi Ukraina Qırım ve Donbasqa yayın yapqan kanallarğa qol tutmaq içün 50 mln ğrıvnâ sarf etecek, dep bildirgen edi. Nazirlik resurslarnı bir qaç lotqa bölmege teklif ete. Onıñ aytqarnına köre, maliye yardım almaq içün 14 şirket muracaat etti.
«Lâle» bala telekanalı 2013 senesi iyünniñ 1-nde Qırımda çalışıp başladı.
2014 senesi noyabr ayında Rusiye Devlet duması Qırımdaki bütün kütleviy haber vastaları 2015 senesi aprelniñ 1-ne qadar ğayrıdan qayd olmalı degen qarar aldı. Bundan evel Qırımda Ukraina izin vesiqaları qabul etile edi. Roskomnadzordan iş iznini alamağan kütleviy haber vastaları arasında ATR birinci qırımtatar telekanalı ve Lâle bala telekanalı bar edi. 2015 senesi aprelniñ 1-nde gece olar işini toqtatqan edi.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
