Kyivde yanvarniñ 27-nde «1917-1920 seneleri qırımtatar milliy areketi. Kommunistlerniñ mahsus hızmetleriniñ arhivleri esasında» kitabı taqdim etilecek. Kitapta daa evel keniş cemaatçılıqqa belli olmağan ve gizli malümat bar, o, Qırımda tamır halq tarihınıñ eñ müim devirlerinden biri – cenk ve inqilâplar zamanındaki milliy areket aqqında tarif ete.
Tavriya milliy platformasınıñ matbuat hızmeti bildirgenine köre, Sovet Sotsialistik Cumhuriyetler Birliginiñ akimiyeti kitapqa kirsetilgen malümatnı çoq yıllarğa gizlegen edi.
Berilgen malümatqa köre, kitapnı tarihiy ilimler namzeti, Milliy tedqiqat institutı ukrainşınaslıq Alimler şurasınıñ Andriy İvanets ve tarihiy ilimler namzeti, Ukraina telükesizlik hızmeti Saa devlet arhiviniñ müdiri Andriy Kogut tertip etti.
«Qırımdaki cenk ve inqilâplar devrinden bizni asırlar ayırsa da, o zamanlarnıñ qırımtatar milliy areket tarihı, çeşit memleketlerniñ alimleri çoq küç sarf etkenine baqmadan, alâ daa yeterli qadar tedqiq etilmedi. Qırımda tamır halq olğan qırımtatarlarnıñ 1917-1920 seneleri etnomilletke transformatsiyasını aydınlatmaq içün Sovetler Birligi repressiv organlarınıñ vesiqaları müim rol oynamaqta», – dep qayd etti İvanets.
Onıñ aytqanına köre, Ukraina alimleri işğal etilgen Qırımda ve Rusiyede böyle vesiqalarğa irişip olamay ya da bu yol pek qıyın. Amma dekommunizatsiya sayesinde böyle vesiqalarnı esas Ukrainadaki arhivlerde tedqiq etmek mümkün.
«Ukraina telükesizlik hızmetiniñ Saa devlet arhivinen beraber Romanovlar imperiyasınıñ yıqıluvından soñraki ilk yıllarda qırımtatarlarnıñ areketine dair gizliligi lâğu etilgen vesiqalarnı saylap izaatladıq», – dedi İvanets.
Müellifler, kitap Qırım tarihı ve XX asırnıñ ilk üçte birinde qırımtatar milliy areketinen meraqlanğan er kes içün faydalı olacaq, dep işandıra.
