«Qırım platforması» – Qırım ve Qara deñizdeki vaziyetke diqqatnı celp etmek içün müim bir tedbir, amma Ukraina içün islâatlar keçirmek daa müimdir. Bu aqta Almaniyanıñ Şarqiy Avropa eksperti, siyasetşınaslıq doktorı Susan Stewart Qırım.Aqiqatqa intervyü berip ayttı.
«Eñ az eki şübhem bar. Birincisi – Ukraina özüni kene Rusiye tecavuzınıñ qurbanı olaraq tanıta, bu da kerçek. Şimdi Ukrainağa memlekette islâatlarnı muvafaqiyetli keçirmek içün bütün resurslarnı qullanmaq kerek. İstiqbal içün bu «Qırım platformasından» daa müimdir», – dedi o.
Bundan ğayrı, Susan Stewart Ukraina «Qırım platformasını» kerekli seviyede tuta bileceginden şübhelene.
«Ekinci şübhem – bu platformanıñ yeterli resursı. Şimdi avgustnıñ 23-nde olacaq sammitke çoq resurs ketti. Amma soñra, onıñ («Qırım platformamsınıñ» – QA) bütün seviyeleri çalışsa, ne olacaq? Bu platformanıñ manası olacaq bir şey olması içün Ukraina tarafı ne qadar diqqat ayıracaq baqacaqmız», – dep qoştı alman eksperti.
Hatırlatamız, avgustnıñ 19-nda brifing vaqtında Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba Ukraina qurban statusından vazgeçip, «telükesizlikni temin etmek ve Ukrainanıñ inkişafı içün imkânlar yaratmamq içün yañı alyanslar qura», dep bildirdi.
«Qırım platforması»
Qırımnı işğalden qurtaruv halqara meydançığı (Qırım platforması) – Ukraina akimiyetiniñ qırımlılarnıñ aqlarını qorçalamaq ve işğal altındaki yarımadanı azat etmek içün Ukraina ve halqara ortaqlarınıñ areketlerini koordinatsiya etmek içün muzakere platformasınen bağlı teşebbüsidir.
2020 senesi sentâbr ayında Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy BM Baş Assambleyasınıñ 75-nci sessiyasında iştirakçi memleketlerni bu platforma qurulmasına qoşulmağa çağırdı.
Daa evel böyle planlarını Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlar meseleleri nazirligi ve Ukraina Tış işler nazirligi aydınlatqanlar. Ukraina Tış işler nazirligi, Donbastaki zıddiyetni çezüv ve Qırımnı işğalden qurtaruv muzakere meydançıqları bir-birinden ayrı olmalı, dep tüşüne.
Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar bildirgenine köre, Rusiyeni Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platformasında iştirak etmege davet etecekler, amma iştirak etecegine inanmaylar. Bundan evel Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba, Rusiyeni bu meydançıqta körmey, dep ayttı.
2020 senesi oktâbr ayında Poloniya Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platforması çerçivesinde çalışmağa meraqlı, dep bildirdi.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy bildirgenine köre, Avropa Birliginiñ liderleri Avropa Birliginiñ Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına qoşulmağa azır olğanını ayttı. Resmiy Kyiv Qırımnı işğalden qurtaruv platformasına Türkiye, Malayziya, Slovakiya, Büyük Britaniya ve diger memleketler qoşulır, dep bekley.
Kreml, Qırım meselesi qapatıldı ve Rusiye onı halqara muzakerelerge almaycaq, dep bir qaç kere bildirgen edi.
