Bağçasaraydaki Han sarayınıñ «altın oda» «restavratsiyası» onıñ tarihiy özgünligini coymasına sebep ola bile. Bu fikrini yanvarniñ 27-nde «Qırım strategik tedqiqatları institutı» cemaat teşkilâtınıñ leyha koordinatorı, Bağçasaray tarihiy-medeniy qoruğınıñ sabıq müdiri Elmira Ablâlimova Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
«Altın oda» restavratsiyağa muhtac. Amma qoruq müdiri Martınük ve qoruqnıñ baş mimarı Rustem Umerov – «Büyük Han cami» obyektiniñ felâketine yol açqan insanlardır. Olarnıñ areketleri neticesinde bu obyekt özgünligine qısmen coydı. Anda belli bir mütehassıslar celp etilecegine dair laflar, doğrusını aytqanda, sıfır ola», – dedi Ablâlimova.
Onıñ aytqanına köre, «altın oda» unikal tarihiy obyekt ola.
«Altın oda – «Bağçasaray Han sarayı» kompleksinde saqlap qalğan unikal obyektlerden biridir, o, Qırım hanlığı devriniñ özgünligini qısmen saqlap qaldı. Birinci ilhaqtan soñ tamir etilgen edi. Amma yañı qatlar tübünde özgün qatlar qaldı. «Büyük Han caminiñ» özgünligini yoq etken böyle tış hızmetçiler celp etilse, «altın oda» da aynı vaziyetke oğraması mümkün», – dep qoştı o.
Bağçasaraydaki Han sarayınıñ reberligi Qırım hanlarınıñ «altın odasını» 2020 senesi tamir etip başlamağa istey.
Yarımadanıñ Rusiye akimiyeti Han sarayınıñ beş obyektini, hususan Graf korpusını ve Han aşhanesini tamir ettirmege azırlanğan edi.
İşlerniñ fiyatı 265 mln ruble olmaq kerek edi.
Moskva kontrolindeki Qırım akimiyeti Bağçasaraydaki Han sarayı sekiz obyektiniñ «rekonstruktsiyasını» yapacaq tış hızmetçisiniñ tapıp olamadı.
Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısı Sergey Aksenov, Bağçasaraydaki Han sarayınıñ «restavratsiyası» 2021 senesi bitecek, dep tarif etti.
Bağçasaraydaki Hanlar sarayı – qırımtatarlarnıñ tarihınen bağlı eñ meşur müzey, Qırım hanları Geraylarnıñ yaz rezidentsiyasıdır. Müzey kompleksinde saray, garem, hanlar mezarlığı ve cami bar. O, UNESCO dünya mirasınıñ cedveline kirsetilecek namzetler sırasında mevcut.
2016 senesi iyül ayında Qırımnıñ Rusiye medeniy mirasnı qoruv devlet komiteti, Han sarayınıñ «restavratsiya» işlerini keliştirdi. Akimiyet bunı «qazağa qarşı işler» dep adlandırdı.
Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ milletlerara munasebetler ve sürgün etilgen vatandaşlarnıñ işleri komitetiniñ sabıq reisi, qırımlı faal Edem Dudakovnıñbildirgenine köre, «rekonstruktsiya» vaqtında Hanlar sarayınıñ tahta tosunları yoq etildi: bir qısmı pıçıldı, diger alıp ketirildi. Bundan ğayrı, Dudakovnıñ malümatına köre, restavratsiya işlerini yapqan tış hızmetçi şirket eski kiramet yerine ispan üslübindekini qoymağa planlaştıra.
Kyiv, Rusiye akimiyetiniñ Hanlar sarayında keçirgen «restavratsiyanı» çoq tenqit etken edi. Ukraina medeniyet nazirligi bu işler sebebinden Hanlar sarayınıñ baş korpusı yoq etile bile, dep bildire.
