Türkiye prezidenti Recep Tayyip Erdoğan cuma künü bildirgenine köre, NATO ve ğarbiy memleketlerniñ Rusiyeniñ Ukrainağa kerçekleştirgen ücüminen bağlı cevabı qararsız ola. O, NATO sammiti cuma künü daa qararlı adımlar atacaq, dep ümüt ete. Bu aqta Reuters bildire.
Erdoğan, Rusiyeni ücümni toqtatmasına çağırdı ve Ukraina topraq bütünligine qoltutqanını bildirdi.
«O, (NATO sammiti – QA) adiy bir takbihqe çevirilmemeli. NATO daa qararlı bir adım atmalı», – dedi Erdoğan İstanbulda cuma namazından soñ.
«AB ve bütün ğarbiy memleketler ciddiy qararlı bir adım atmadı, olar Ukrainağa tek nasiat bereler», – dedi o, jurnalistlerge.
«Tevsiyelernen bir şeyge irişmege mümkün degil. (NATO tarafından – QA) atılğan adımlarğa baqsañız, olmağanını añlarsıñız».
Ğarpnıñ Rusiyege qarşı sanktsiyalar dalğasına baqmadan, Türkiye böyle adımlarğa qarşı çıqqanını bildirdi. Erdoğan öz çıqışında «takbih» ya da «ücüm» kibi sözlerini qullanmadı, Moskvanıñ ücümini ise «qabul etilmez» dep adlandırdı.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy cuma künü Avropanı daa tez ve qararlı areket etmesine çağırıp, Moskva quvetleri Kyivge ilerilegeni içün ğarbiy ittifaqdaşlarını siyaset bazirgânlığında qabaatladı.
Cumaaqşamı künü Ukraina Türkiyege muracaat etip, Aq ve Qara deñizlerini birleştirgen İstanbul ve Çanakkale boğazlarını 1936 senesiniñ añlaşmasına köre qapatmağa rica etti. Amma Ankara cuma künü Rusiye gemileriniñ Qara deñizge kirmesini yasaqlap olamay, dep bildirdi, çünki añlaşmağa köre gemilerni bazalarına qaytarmaq aqqı bar.
Doğrudan ücümge baqmadan, Kreml Ukraina işğali niyetini inkâr ete. Rusiye Mudafaa nazirligi Ukraina tarafınıñ tüşürilgen Rusiye uçaqları, patlatılğan zırhlı tehnika, Rusiye arbiyleriniñ ölümleri aqqında malümatını red ete ve Ukraina şeerlerine ateş açılmay, dep bildire.
Fevralniñ 24-nde Kreml Putinniñ ücümniñ maqsadı «Ukrainanı askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiyası» olğanına dair aytqanlarını tekrarladı.
Putin Ukrainağa ücüm etkenini aqlap, fevralniñ 21-nde Ukraina ükümeti özek silâsını almağa tırışqan neonatsist rejimi olğanına sebepsiz qabaatlavlarnı tekrarladı. Rusiye prezidentiniñ vekili Dmitriy Peskov Ukrainanıñ askeriysizleştirilüvi ne demek olğanını añlatıp, bu «çetel devletleriniñ faal ğayretleri sayesinde soñki vaqıtları pek artqan arbiy potentsialnı neytralleştirüv» ola, dep qayd etti.
Fevralniñ 25-nde Kreml, Putin Minskke Ukraina tarafınen muzakere keçirecek Mudafaa nazirligi, İç işler nazirligi ve prezident memuriyetiniñ vekillerinden ibaret eyyetni Minskke yollamağa azır olğanını bildirdi. Bu şekilde Kreml, Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynıñ «insanlarnıñ ölmesini toqtatmaq içün muzakere masası başına oturmaq» kerek laflarına cevap berdi.
Ukrainada Rusiye ücüm etken soñ arbiy vaziyet ilân etildi. Fevralniñ 24-nde saba saat 5-te Rusiye prezidenti Vladimir Putin «DNR» ve «LNR» gruppirovkalarınıñ «muracaatından» soñ Donbasta «mahsus operatsiya» başlatqanını ilân etti.
Prezident Volodımır Zelenskıy umumiy seferberlik buyruğını imzaladı. Ğarp memleketleri Ukrainağa yapılğan ücüm sebebinden Rusiyege qarşı yañı sanktsiyalarnı qullanıp başladı.
