Aprelniñ ekisinden itibaren Qırım akimiyeti koronavirus qırğınlığınıñ profilaktikası içün yañı sıñırlavlarnı kirsetti. İlân etilgen yasaqlar, olarnıñ tesiri, müddeti ve olarğa qulaq asmağanlarnı beklegen cezalar – bu maqalede oquñız.
Acele karantinge
Soñki afta devamında yarımadada hastalarnıñ sayısı tez artmay. Buña baqmadan, qomşu Rusiyeniñ diger regionlarına baqqan Qırım akimiyeti «yüksek seviyeli azırlıq» rejimini saqlap, yañı ciddiy sıñırlavlar kirsetmege qarar berdi.
Aprelniñ 1-nde saba Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısı Sergey Aksenov gece kirsetilecek «karantin tedbirleri» aqqında ilân etip, buyruq saat 17-ge qadar aydınlatılacaq, dep vade etti. Faqat qayd etilgen saatta bir şey olmadı – 89U nomeralı ferma ükümet saytında aqşam üstü peyda oldı, yañı sıñırlavlar kirsetileceginden tahminen üç saat ögüne.
Yerli memurlar, Aqyar akimiyeti yapqanı kibi, qırımlılarğa yañı yasaqlarnen tanış olmaları içün bir kün qaldırdı. Aqyarda er şeyni añlatmaq içün bir kün berildi ve bu künü yasaqlarnı bozğanlarğa ceza berilmeycek, dep bildirgenler.
Neler deñişti
Aprelniñ 3-nden itibaren, buyruq metnine köre, yarımada sakinleri evden serbest çıqmaq aqqından marum etile
Bundan evel diger memleketlerden eki aftağa kelgenler, esli-başlı ve çeşit hastalıqları olğan insanlar evde qalmaq kerek edi. Qalğanları içün bu yasaq tek tevsiyeler bere edi. Amma aprelniñ 3-nden itibaren, buyruq metnine köre, yarımada sakinleri evden serbest çıqmaq aqqından marum etile.
Azıq almaq, tibbiy yardım istemek, çöplük atmaq ya da evden yüz metr mesafede ev ayvanını kezdirmek istisna ola. İşke qatnamağa devam etkenlerniñ yanında serbest areket etmege aqqı olğanını isbatlağan iş vesiqası olmalı. Yasaq şahsiy maşinanı qullanuv aqqına da tesir ete.
Ciddiy sıñırlav elektriçkalardan ğayrı, şeerlerara yolcu taşımalarınıñ lâğu etilüvi oldı
Daa bir ciddiy sıñırlav elektriçkalardan ğayrı, şeerlerara yolcu taşımalarınıñ lâğu etilüvi oldı. Elektriçkalar saba ve aqşam birer kere olacaq. Şeer naqliyatı da qısqartılğan iş rejimine keçirile – avtobus ve trolleybuslar saba saat 6-dan 10-ğa qadar ve aqşam saat 17-den 21-ge qadar olacaq. Aynı vaqıtta, Qırım akimiyeti qomşu Rusiye ile uçaq seferlerinden ve Keriç köpründeki tren seferlerinden vazgeçmedi.
Kimge tesir etmey
Bu yasaqlar cumhuriyet ve belediye seviyesiniñ icra akimiyet memurları, tibbiy ve veterinar hızmet mütehassısları, içtimaiy ve kommunal işçiler ve telekommunikatsion hızmetlerniñ hadimlerine tesir etmey. Bundan ğayrı, yasaq asfalt-beton maddelerini işlep çıqarğanlar, yol qurucıları, qurucılıq malzemelerini «çıqarğanlar» ve «sızıq obyektleri» qurucılığınıñ tış hızmetçilerine tesir etmey.
Soñki laf hatası tesadufiy degil – sızıq obyektleri sırasına tek «Tavrida» yolu degil, tamirine federal bücetten para ayırılğan bir sıra yerli yol kire. Ve añlaşılğanına köre, yerli akimiyet bu sermiyadan vazgeçmeycek. Cumhuriyetteki bütün diger qurucılıq ve tamir işleri şimdilik toqtatıldı.
Ve, elbette, Aksenovnıñ buyruğı delil olmağan federal hızmetlerniñ hadimlerine de yasaq tesir etmey. Politsiya, mahsus hızmetler, qadılar, vekiller ve çeşit kontrol qurulışları yapqan areketlerinde qomşu Rusiye ükümetiniñ merkeziy organ emirlerine baqa.
Bu ne vaqıt bitecek
İleride radikal sıñırlavlarnı eñ azından daa bir aftağa uzata bileler
Yañı qaidelerge köre, esas yasaqlar aprelniñ 6-na qadar devam ete. Vesiqada «bu künge qadar» dep qayd etilmegeni içün yarı gecede qırımlılar yaşağan yerinden yüz metr mesafeni tüşünmeyip, istegen yerge serbest bara bile. Azıq olmağan mallarnı satqan müessiselernen beraber bir sıra diger müessiseniñ iş sıñırlavları da bu müddetke planlaştırıla.
Şeerlerara ve şeer naqliyatınıñ iş sıñırlavları ise bundan soñ daa bir afta devamında olacaq – aprelniñ 14-ne qadar. Bundan ğayrı, tasil müessiseleriniñ işi aprelniñ 12-ne qadar toqtatıldı. Karantin rejiminden çıquv künleriniñ bir olmaması yerli memurlarnıñ ileride radikal sıñırlavlarnı eñ azından daa bir aftağa uzatmaq niyeti aqqında bildire bile.
Riayet etmeseñ, ne olacaq
Koronavirus qırğınlığınıñ profilaktika tedbirlerinen bağlı normativ aktlarda karantin qaidelerine riayet etmegenlerni nasıl bir ceza beklegenine dair bir malümat yoq. Amelde ise özüni tecrit etmesi kerek olğan ve bu rejimge riayet etmegen insanlar Rusiye Federatsiyasınıñ Memuriy cinayetler Kodeksiniñ 19.4 ve 19.5 maddelerine köre memuriy mesüliyetke çekildi.
Böyle bir mesüliyetke çekmek içün devlet nezaretini kerçekleştirgen organ ya da şahısnıñ talabı olmalı, amma, büyük ihtimalnen, Qırım quvetçileri bu şeylerge pek qulaq asmaycaq. Demek ki, qayd etilgen sebeplerden biri olmağanda ev tışında qayd etilgen er bir kişi uquq bozucısı ola bile. Kodeksniñ yañı tüzetüvlerine köre, bu maddelerniñ bozuluvı içün bir biñden üç yüz biñ rublege qadar para cezası berile bile.
Daa evel 2019-nCoV olaraq belli SARS-CoV-2 koronavirusı Qıtayda keçken yılnıñ soñunda qayd etildi.
O, COVID-19 hastalığınıñ sebebi oldı. Hastalıq yengil keçe bile, bazı insanlarda suvuqlanuv ve gripp alâmetleri, yüksek sıcaq ve öksürüv körüne bile. Bu ölüm sebebi ola bilgen pnevmoniyağa keçmesi mümkün. Hastalarnıñ ekseriyeti tüzele; çoqusı allarda immunitet sisteması zayıf olğan insanlar, hususan qartlar vefat ete.
2020 senesi martnıñ 11-nde Dünya sağlıq teşkilâtı yañı koronavirus sebebinden başlağan hastalıq qırğınlığını pandemiya olaraq tanıdı.
