Ukraina halq deputatı, qırımtatarlarnıñ lideri Mustafa Cemilev Qırım.Aqiqatqa izaat berip, Yuqarı Rada komitetinde işğal etilgen Qırımğa suv berüv qararına rey berüvni tenqit etti.
«Böyle rey bergen insanlar meseleni terenden añlamay. Bu qarar pek kerek. Ara-sıra bazıları anda vatandaşlarımız bar, suv bereyik, suv bereyik ve alış-veriş yapayıq, Donbas içün yımşatuv olur deyler. Tüşüncesizce yanaşalar. Ayrı deputatlarnı aytmayıq endi, baş nazir minberden ayta, anda vatandaşlarımız bar, kerek olsa, şişelernen suv taşıycaqmız», – dedi Mustafa Cemilev.
Qırımtatar halqınıñ lideri yarımadada ealige suv yete, dep hatırlattı.
«İçme suvı yeterli – bar edi, bar ve olacaq. Suv sanayı maqsadlarına, hususan rusiyelilerniñ arbiy bazalarına çoq sarf etile. Bu Dnipro suvını bermege acet yoq. Vatandaşlarımız anda kibi deliller sayılmay. Özüni Ukraina vatandaşı dep sayğanlar ayta: «Saqın, ne suv, ne elektrik bermeñiz». Olar Ukraina vatandaşlarıdır. Rusiyege qol tutqanlar, bayrağını ve pasportlarını alğanlar ise, elbette (suv – QA) almağa ister ediler», – dep tüşüne Cemilev.
Onıñ qayd etkenine köre, 1949 senesiniñ Jeneva şartnamesine köre, bütün gumanitar, uquqiy ve içtimaiy meseleler – «işğalci memleketniñ problemidir, işğalge oğrağan memleketniñ problemi degil».
İnsan aqları, işğalden qurtaruv ve vaqtınca işğal etilgen topraqlarnıñ reintegratsiya meseleleri komiteti Şimaliy-Qırım kanalınıñ qorçalavı ve Qırımğa tek işğal bitken soñ suv berilecegine dair qararnı qabul etip olamadı.
Qararğa komitetniñ dört azası qol tuttı: Mustafa Cemilev, Dmitriy Lubinets, Rustem Umerov ve Ahtem Çiygoz. Yuriy Boyko, Viktor Medvedçuk, Vadim Rabinoviç, Ruslan Gorbenko, Aleksandr Kopılenko qarşı çıqtı. Altı kişi bitaraf oldı: Konstantin Kosay, Aleksey Kuznetsov, Taras Tarasenko, Maksim Tkaçenko, Nelli Yakovleva ve Sergey Manziy.
«Proekt» Rusiye neşiri iyünniñ 3-nde bildirdi ki, işğal altındaki Qırımnıñ Rusiye akimiyeti yarımadanıñ suv meselesini çezip olamay.
Rusiye kontrolindeki Qırım yolbaşçısı Sergey Aksenov, 2020 senesi 150 yıl içinde eñ quru oldı, dep bildire.
Soñki ayda Qırımnıñ suv anbarlarınıñ tolması 7,1 mln kubometr az oldı, dep qabul etti Suv hocalığı devlet komiteti.
Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki daimiy temsilciligi, Rusiye işğal etken Qırım ve Aqyarğa Şimaliy-Qırım kanalından suv berilüvi tek yarımada işğalden qurtarılğan soñ ola bile, dep hatırlattı.
Ukraina, Qırımnıñ içecek suv ihtiyaclarınıñ 85%-ni yarımadanen bağlağan Dnipro aqıntı yolu olğan Şimaliy-Qırım kanalı vastasınen teminlegen edi. 2014 senesi Rusiye Qırımnı işğal etken soñ yarımadağa suv berilmesi toqtatıldı.
Qırımdaki suv yedekleri suv anbarları ve yerastı çoqraqlardan toldurıla. Ekologlarnıñ aytqanına köre, yerastı çoqraqlarnıñ muntazam sürette qullanılması yarımadada topraqnı tuzlattı. Qırım akimiyeti yarımada sakinlerini suvnı az qullanmağa çağıra.
