Qırımnıñ Rusiye akimiyeti Qırımtatar Milliy Meclisinden alıp «devletleştirgen» er şey yarımada işğalden qurtarılğan soñ qaytarılacaq. Böyle bir fikirni oktâbrniñ 29-nda Qırım.Aqiqatqa qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilev bildirdi. O, Qırımnıñ Rusiye akimiyetiniñ Meclis mal-mülkini «devletleştirüv» laflarını izaatladı.
«Mal-mülkniñ büyük qısmı Türkiye, ABD ve Romaniyada yaşağan semetdeşlerimizniñ parasına satın alınğan edi. Olar Kreml qoqlaları içün degil, öz halqınıñ temsil organı içün sermiya ayırğan ediler. Halqara mahkemelerde qoqlalar degil, Rusiye cevap berecek. Bizden ne alsalar alsınlar – biz raatmız. Qırım qaytarılğan soñ – er şey ğayrıdan tiklenecek», – dedi Cemilev.
Onıñ aytqanına köre, Rusiye akimiyeti devletleştirilecek «Qırım» vaqfı oña ait olğanını bildirip yalan ayta.
«Meni er şey «Mustafa Cemilevge ait edi» kibi yüzsüzlik şaşıra. Er şey «Qırım» hayriye vaqfına qayd etilgen edi. Şahsiy parama satın alğan soy evim bile fondğa berilgen edi. Mustafa Cemilevniñ mülki anda qalmadı. Vaqıf 1995 senesi Qırımtatar Milliy Qurultayı tarafından qurulğan edi», – dedi o.
Cemilevniñ qayd etkenine köre, 2014 senesinden soñ «Qırım» vaqfı mahkeme davalarınen oğraşqan edi, çünki Rusiye akimiyeti fondnı elge keçirdi».
Oktâbrniñ 29-nda Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısı Sergey Aksenov Qırımnıñ Rusiye akimiyeti Qırımtatar Milliy Meclisine ait mülkni Rusiye kontrolindeki Qırım musulmanları diniy idaresine (QMDİ) bermege istegenini bildirdi.
Böyle bir teşebbüs cumaertesi künü, oktâbrniñ 27-nde, Rusiye nezaretindeki Qırım musulmanları diniy idaresi toplağan Qurultayda bildirildi.
Qırımdaki Qırımtatar Milliy Meclisine ait obyektler aydınlatılmadı.
Aksenovnıñ qayd etkenine köre, al-azırda Qırımda «devletleştirüv» yoq, amma Qırımtatar Milliy Meclisiniñ mal-mülkine nisbeten «böyle tedbirler alınmalı».
2014 senesi Rusiye kontrolindeki Qırımnıñ Arbitraj mahkemesi Meclis binasını Rusiye devletine bermege qarar alğan edi, binalarda tintüvler keçirildi.
Qırımtatar Milliy Meclisi, Aqmescitniñ rus Merkeziy rayon mahkemesiniñ qararına riayet etip, binanı terk etmege mecbur edi. Anda «Qırım» hayriye fondu ve «Avdet» gazetasınıñ muarririyeti de yerleşe ediler.
Kreml kontrolindeki Qırımnıñ Yuqarı mahkemesiniñ qararınen Qırımtatar Milliy Meclisi Rusiye ve işğal etilgen Qırımda 2016 senesi aprelniñ 26-nda yasaq etilgen edi. Meclis imayesi Rusiye Yuqarı mahkemesine itiraz arizasını berdi, amma 2016 senesi sentâbrniñ 29-nda onı red ettiler.
2017 senesi aprelniñ 19-nda Halqara mahkeme Ukrainanıñ Rusiyege qarşı davası boyunca qısmen qarar çıqardı. Gaaga mahkemesi qırımtatarlarnıñ ve ukrainlerniñ aqlarını sıñırlamamağa, Meclis yasağını lâğu etmege ve işğal etilgen Qırımda ukrain tilinde tasil alma imkânlarını temin etmege talap etken edi. Rusiye, işbu talaplarnı bugünge qadar yerine ketirmedi.
