BMT Baş kâtibiniñ Qırımdaki insan aqları vaziyetine dair aralıq esabatı yayınlandı. Ukraina TİN birinci muavini Emine Ceppar haber etkeni kibi, bu esabat BMT BA 75/192 qararına uyğun olaraq, bazarertesi künü işini başlaycaq BMT İnsan aqları şurasınıñ qırq yedinci sessiyasında taqdim etilecek.
«Esabatta Qırım sakinlerine qarşı devam etken qanunsız taqipler, iskence ile özüne qarşı suçlama, qanunsız olaraq mahküm etilgenlerniñ Rusiye topraqlarına avuştırılması, Rusiye işğal organlarınıñ, şu cümleden FSB de, cezasız qalması tecribeleri qayd etile. Ayrıca Rusiye qanunlarınıñ retrospektiv qullanılması qayd etile, hususan KHV-nıñ azatlığına ve asılında demografik terkibiniñ mecburiy deñiştirüv şekillerinden biri olğan Qırım sakinleriniñ evlerinden marum qalması ile bağlı», – dep bildirdi o.
Bundan ğayrı, Emine Ceppar Qırımda diniy serbestlikke ücümler aqqında hatırlattı, hususan yarımadada Ukraina Ortodoks kilsesiniñ taqip etilüvi.
«Adaletni ve Ukraina topraq bütünligini ğayrıdan tiklemek içün halqara toplulığınen çalışmağa devam etemiz», – dep qayd etti Ceppar.
Evel haber etilgeni kibi, Ukraina TİN birinci muavini Emine Ceppar BMT-nıñ tamır halqalar Daimiy forumınıñ 20-nci sessiyası vaqtında işğal etilgen Qırımda tamır halqlarnıñ aqlarınıñ devam etken qaba ve muntazam bozuvları aqqında aytıp berdi.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
