Ukrainadaki BM insan aqları monitoring missiyası Rusiyeni qırımtatarlarnı, musulmanlarnı taqip etmesini ve qırımlılarnı Rusiyede askerlikke çağırmasını toqtatmasına çağıra. Bu aqta missiyanıñ 2020 senesi fevralniñ 16-ndan iyülniñ 31-ne qadar yañı maruzasında aytıla.
Esabatta qayd etilgenine köre, Qırımda ekstremizm ile küreş qanunlarınıñ qullanıluvı diniy faaliyetni sıñırlamaqta.
«İşğalci devlet olğan Rusiyeni Qırımda yarımada sakinlerini din kütkenlerini içün taqip etmesini ve Qırım sakinlerini Rusiye silâlı quvetlerine askerlikke çağırmasını toqtatmasına çağıramız», – dep aytıla haberde.
Daa evel berilgen malümatqa köre, BM Ukraina monitoring missiyası, «Rusiye Qırımdaki insanlarnıñ suv teminlevinden mesüliyetli ola», dep israr etti.
BM missiyası, Rusiye akimiyeti mabüslerni Qırımdan qomşu Rusiyege avuştırmağa devam ete, dep bildirgen edi.
İyülniñ başında BM insan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bachelet Qırımdaki insan aqları vaziyetine dair maruzanı taqdim etip, yarımadada işkence qullanıla ve söz serbestligi sıñırlanıla, dep bildirdi.
Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov işğal etilgen Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı aqqında laflar uydurıla, dep bildirgen edi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
