Birleşken Milletlerniñ insan aqları Yuqarı komissarınıñ idaresi 2014 senesi martnıñ 3-ünden 2018 senesi iyünniñ 30-na qadar Rusiye işğal etken Qırımda 42 insan qaçırılğanını qayd etti. Bu aqta yarımadada insan aqlarına riayet etüvge dair maruzada aytıla. Vesiqa sentâbrniñ 13-ünde Kyivde taqdim etildi.
«Bu qurbanlar arasında (38 erkek ve 4 qadın) – 27 ukrain, 9 qırımtatarı, 4 tacik, 1 qarışıq milletli insan ve 1 özbek. Bir qaç saattan eki aftağa qadar tutulğan 27 insan çıqarılıp yiberildi; 12 kişi ğayıp olaraq sayılmaqta, tuvğanları elâk olğanlarından qorqa; eki insan apiste yata, bir kişi ise ölü tapılğan edi», – dep aytıla vesiqada.
Tedqiqat müellifleriniñ malümatına köre, 2014 senesi 28 insan qaçırılğan edi, 2015 senesi – eki kişi, 2016 senesi – üç, 2017 senesi – yedi, daa eki insan ise aqımdaki sene qaçırılğan edi.
«Esabat müddeti devamında vesiqalarda qayd etilgen çoqusı allarda cinayetçi olaraq Rusiye FSBsi keçe edi, işğalniñ başında ise bu rol «Qırım samooboronasına» ait edi. Zarar körgenler nezaret altında olıp, zorbalıq ve maneviy basqığa oğrağanlarını bildirgen edi, olarğa subetleşmege ya da yazışmağa imkân berilmey edi», – dep aytıla vesiqada.
BM insan aqları yuqarı komissarınıñ idaresi bildire ki, qayd etilgen adiselerden iç birisinde qabaatlı olğanlar mesüliyetke çekilmegen edi. Faqat aralarındaki 7 kişi Rusiye tarafından ğayıp olğanlar olaraq tanılğan edi.
«Eñ azından, 10 kişiniñ qaçırılmasınen bağlı cinaiy işler akimiyet organları tarafından ya açılmadı, ya da başlatılğan taqiqat toqtatıldı. Taqiqatnıñ neticeleri olmağanı içün onıñ semereligi de şübe altında qala», – dep qayd ete maruza müellifleri.
Faallerniñ malümatına köre, Rusiye Qırımnı işğal etken soñ 44 qırımlı ğayıp oldı, 16 kişi ğayıp olğanlar olaraq sayıla, 6 insan ise ölü tapılğan edi, daa ekisi nezaret altında buluna.
Rusiye Qırımnı işğal etken soñ andaki akimiyet mustaqil jurnalist, cemaat faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Milliy Meclis azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınen alâqaları bar olğanında şeklengen Qırım musulmanlarınıñ evlerinde sıq-sıq tintüv keçire.
