Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Beş afta içinde Sovetler Birligi: Putinge Qırım nege kerek


Rusiye Prezidenti Volodımır Putin çift vatandaşlıqnıñ gizlenüvi içün mecburi işler cezasını kirsetecegini istisna etmey. Bücet ve maliye ticareti boyunca Federatsiya Şurasınıñ komitet yolbaşçısı dollarnıñ işletüvini sıñırlamağa teklif ete. İnsan aqları boyunca vekil Ella Pamfilova aq meselesinde asılında Ğarp memleketlerniñ tecribesine tayanmamaq kerek, dep saya. Jurnalist Ulyana Skobeyda, Rusiye Sovetler Birligine qaytqanında emin.

Bu soñki künler devamında toplanığan haberler. Mezkür malümat, Qırımnıñ işğali Volodimir Putin tarafından daa farqına barmağan eali içün büyük bir aldanma olacağını köstere.

Ukrainadan qırslanğan yarımada sakinleri, olarnı aldatqanlarını endi añolap başladılar. Nefaqalar Rusiyedeki kibi degil de, Ükrinadaki kibi, amma rublede berildi. Aynı vaqıtta yarımadada fiyatlarnıñ köterilicegi şübesizdir. Çünki parom ile ketirilgen mal daa palı olacaq Rusiyege qoşulğan soñ, qırımlılarnı iç bir devlet qabul etmeycegini qırımlılar bilmegen ediler – referendum teşkilâtçıları bunı halqqa añlatmağa unutqandırlar. Elbette, ukrain pasportını gizlep, Kiyevde vizanı almağa mümkün, amma bu vaziyette Rusiye apishanesine oturmaq mümkün. Yani, Avropağa qanun boyunca ketecek olsañ, kendi Vatanında qanunsız yaşamağa mecbur olacañ.

Qırım vaqialarnıñ eñ büyük faciası, biraz vaqıt keçken soñ, Rusiyeniñ naqliye alâqalarnı qurmaq içün parası olmağanı añlaşılır, Qırım ise, Cenübiy Ösetiya ya da Pridnestrovyege oşap, iç bir kimsege, Pütinne de kerekmegen, nefaqacılar ve qabarcı memurlarnıñ diyarına çevirilir.

Amma Qırım faciası – bütün rusiye faciasından biraz farqlana. Qırımda ne oldı? Rusiye şovinistleri – marginallar öz menfaatlarını ögge sürdiler, Qırım ve Ukrainanı qayğırğan diger insanlar – marginallarğa çevirildiler. Rusiyede ise ne oldı? Rusiye şovinistleri – marginallar – siyasetni belgilep başladılar, qalğan aqlı-fikirli adamlar, «milletçi-satqın» ve ya marginallar oldılar. Bunıñ «qoqusı» matbuat vastalırında duyulmaqnen beraber, konkret siyasiy ve iqtisadiy adımlarnen teminlendi. Yaqın keledejkte Rusiyede «kendi» insan aqları peyda olıp, devlet, halqara qanunlarnı bozmaqnen, Helsinki aktına binaen, öz qanun-qaidelerini eda etmeycek. Valütanı «göñülli» olaraq rublege almaşacaqlar, qara künge qaldırılğan dollarnıñ qullanuvı ise, yasaqlanacaq. Yaşağan yerini deñiştirmek içün ekinci pasportnı saqlağanlar ise, halq duşmanı olaraq ilân etiledejkler. Sovetler Birligimi? Elbette!

Moskvanıñ ekspertleri eminler, iqtisadiyat cietinden yoq olayatqan devletni saqlamaq içün yalıñız bu kibi qattı tedbirler qurtara biledejk – Qırım işğali, bu cümleden ukrainlilerge qarşı alıp barılğan siyaset de, halqnıñ Volodımır Putinge sarılması içün yapıldı. Çünki, Rusiyeniñ çet bir yerinde kimdir soqaqqa çıqmağa istese, daa yarı yolunda «milletçi-satqın» olaraq ilân etilecek. Ve cematçılıq narazılıqlarnıñ basqısına sukünetnen cevap berir. Qırımdan evel Rusiyede – Rusiyede Bolotnaya meydanındaki narazılıqnı köz ögüne bile ketirmege qıyın edi. Amma, Qırımnıñ işğalinden soñ, Rusiye – Sovet Birligidir ve akimiyet er şeyni ve belki de ziyadesini qoluna aldı.
XS
SM
MD
LG