Büyük Britaniya Ukraina elçisi Melinda Simmons noyabrniñ 5-nde Hersonda «qanunsız işğalniñ insanlarnıñ ayatına nasıl tesir etkenini bilmek» içün qırımtatar faallerinen ve Qırımdan köçip kelgenlernen körüşti. O, Rusiyeni işğal altındaki yarımadada repressiyalarnı toqtatmasına ve «Qırımnı Ukrainağa qaytarmasına» çağırdı.
«Bozuvlar arasında – qorantalarnı ayıruv, Ukraina vatandaşlarını Rusiye vatandaşlığına mecbur etüv ya da tuvğan yerinden sürgün etüv, insan aqlarınıñ bozuluvı, hususan qırımtatarlar olğan etnik ve diniy gruppalarnı siyasiy sebeplerden taqip etüv», – dep aytıla elçihane haberinde.
Melinda Simmonsnıñ qayd etkenine köre, «evlerini terk etmege mecbur olğan qırımtatarlarnıñ ne yaşağanını eşitmek qıyın edi».
Rusiye Tış işler nazirligi Büyük Britaniya elçisiniñ aytqanlarını şimdilik izaatlamadı.
Melinda Simmons Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki daimiy vekili Anton Korınevıçnen beraber Qırım ve Herson vilâyetiniñ memuriy sıñırındaki «Kalançak» keçiş noqtasını ziyaret etti.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
