... Aqmescitniñ 1-nci SİZO-sından Krasnodarnıñ 1-nci SİZO-sına çıqamız. Sallantıdan yüregim bulanmaması içün ilâc içtim, onı maña kameradaki qomşum tevsiye etti. Keçken sefer Krasnodardan Aqmescitke etapnı barıp çıqmam dep belledim, 12 saat toqtamadan qusıp-qusıp kettim, az qaldım aş qazanımnı qusmaq. Yardım kösterecek de kimse yoq, onıñ içün bu sefer azırlandım.
Pek yorğun edim, bundan yuqusız gece ve ilâc içip yuqlap qaldım. Yolda, skemleden tüşmemek içün bütün vaqıt uyana edim. Bazı vaqıtları maşnanı pek sallağanı içün yerge tüşe edim. Yanımda oturğanlar skemleni tizlerinen tutıp başladılar. Keriçkece yuqlap kettim.
Nasıldır zonağa kelip çıqqan soñ avtozaktan epimizni çıqardılar: aşamaq ve kenefke barmaq içün. Müddet 20-25 daqqa berdiler. Namazlarnı oqumağanlar fırsattan faydalanıp bunı yaptılar. Soñra kene avtozaklarğa oturttılar ve Keriçten Krasnodardaki SİZO-ğa toqtamadan alıp kettiler. Evel yuqlamağanlar endi yattılar, yuqlağanlar ise tizlerinen skemlelerni tuta ediler.
Aqmescitten Krasnodarğace yol 10-12 saat sürdi ve 20-25 daqqa devam etken bir toqtav oldı. Gece saat 12-lerde Krasnodar SİZO-sına kelip çıqtıq ve beklep başladıq. Nevbetçi olmağanı içün bizni bayağı vaqıt avtozaklarda tuttılar. Biz kenefke istey edik, bizni ise "şimdi-şimdi" dep aldata ediler.
Pek qıyın edi. Kenefke barmağa izin bermelerini talap etip başladıq. Soñra birer-birer çıqmağa izin berdiler. Eñ pek istegenler başta ketti.
Bayağı vaqıt beklegen soñ niayet bizni çıqarıp başladılar. Anbarğa oşağan bir odağa kirsettiler, 15-şer böldiler (biz 30 edik), yani eki gruppağa. "Etap" odalarına kirsettiler. Anda kene beklemek mecbur edik. Soñra epimizni çıqardılar, sıranen tizdiler ve foto çekip başladılar. Soñra çantalarımıznı berdiler ve 5*5 metr olğan başqa odağa kirsettiler.
Kene beklev. Vaqıt gece, saat 2-3-tir. Gece namazınıñ vaqtını qaçırmamaq içün etraf kilri olğanına baqmayıp, namazımıznı anda qılmağa mecbur oldıq. Bazılarğa namaznı qılıp bitirmege fırsat bermediler, çıqarıp başladılar. Er kesni duşqa alıp kettiler. Bazıları yuvundı, bazılar yoq. Çünki kene ne yerde ve qaç saat beklecegimiz belli degil edi.
Bunda ğayrı, duşqa kirmezden evel bizni soyunma yerde tuttılar. Anda o qadar sıcaq edi, terlep-piştik. Anda qaranlıq, bir şey körünmey. Amma yüzlerni körmek ve kim olğanını añlamaq mümkün. Men aylandım, baqam Belâl ağa skemlede otura, közleri yumuq, üstü-başı şır-suv. Kendini yaramay is ete edi. Yelçik biraz üfürgen yergе oturmağa teklif ettim. Biz anda daa bir saat bekledik.
Bazıları buña dayanmayım, qapunı tepip başladılar. Amma iç bir kimse kelmedi. Saaba saat 5-lerge yaqın pencerede yarıq köründi, bizge yataq çamaşırını, yastıq ve yorğan berdiler. Bizge berilmyezden evel yuvuldımı, yuvulmadımı, dep tüşünip başladım. Körünişi pek fena edi. Amma bunda yahşısı yoq dediler, almaq mecbur oldıq.
Niayet bizni şu "fırından" çıqardılar. Hadimniñ peşinden kettik. Yol boyu beton koridorda tabanda minderler yata edi. Olarnıñ arasında eñ normal soyunı saylap, çantalarımıznen nezaretçiniñ peşinden ketmege devam ettik.
Rustemni (Şeyhaliyev) bir tarafqa alıp kettiler, meni, Belâl ağanı ve Enver ağanı ise başqa tarafqa. Şeylerimizni az-azdan taşıdıq. Pek çoq vaqıt kettik: tışarığa, binağa, de merdiven boyunca yuqarığa, tar koridor boyunca, soñ kene aşağı, bir binadan başqa binağa. Niayet bir koridorğa keldik, mında bizni kameralarğa yerleştirmek kerek ediler.
Şır-suv edik. Pek yorğun edik. Üçümizni de başqa-başqa kameralarğa yerleştirdiler. Men soñki edim. Meni 153-nci kamerağa kirsettiler...
(Devamı bar)
Ruslan Suleymanov, Qırımlı siyasiy mabüs, vatandaş jurnalisti, uquq qoruyıcı teşkilâtlar tarafından siyasiy mabüs kibi tanılğan
«Bloglar» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün
Rusiye apsinde tutulğan qırımlılar
2014 senesi baarde Qırımnıñ Rusiye işğalinden soñ yarımadada Rusiye quvetçileri mustaqil jurnalist, vatandaş faalleri, qırımtatar milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» ve «Tebliğ Cemaatı» teşkilâtlarınen alâqaları bar olğanından şübheli sayılğan insanlarnı apiske alıp başladı.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ İnsan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisovanıñ kâtibiyeti 2020 senesi noyabr ayında Rusiye tarafından siyasiy sebeplerden taqip etilgen insanlarnıñ sayısı 130 ola, dep bildirgen edi.
Qırım aq qorçalayıcı gruppasınıñ malümatına köre, 2020 senesi oktâbr ayınıñ soñuna qadar eñ az 110 kişi Qırımda siyasiy sebepli ya da diniy cinaiy taqipler çerçivesinde azatlıqtan marum etildi.
Siyasiy mabüslerge qol tutuv programmasınıñ reberi, «Memorial» aq qorçalayıcı merkeziniñ şura azası Sergey Davidisniñ bildirgenine köre, merkezleriniñ cedvelinde 315 insan bar, 59-ı – qırımtatarıdır.
Aq qorçalayıcılar ve advokatlar bu cinaiy davalarnı siyasiy, milliy ya da diniy sebeplerden taqip dep adlandıra. Rusiye akimiyeti bu sebeplerni inkâr ete.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.