Tahqiqat altında bulunğan Bağçasaraydaki üçünci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsi Seytumer Seytumerov iyünniñ 25-nde tahqiqat izolâtorından Aqmescitniñ psihiatrik hastahanesine ketirildi. Ekinci kününde oña Rusiye Anayasasınıñ deñişmelerine rey bermege teklif etildi. Bu aqta tibbiy müessisege barğan advokat Edem Semedlâyev «Qırım birdemligi» birleşmesine bildirdi.
«İyünniñ 25-nde mecburiy psihiatrik ekspertizadan keçmesi içün onı psihiatrik hastahanege avuştırğanlar. Ertesi künü ekimler laf etip başladı, ekinci künü, cuma künü, ise Anayasa deñişmelerinen bağlı fikrini bildirsin dep, oña kâğıt ketirildi», – dep tarif etti imayeci.
Advokatnıñ bildirgenine köre, Seytumer Seytumerov rey bermege istemedi, hastahane hadimleri buña razı olmayıp, ariza yazmasını talap ettiler.
«O, siyasiy mabüs, qırımtatarı ve Ukraina vatandaşı olğanını yazdı. Bir rey berüvde, hususan Rusiye Federatsiyasınıñ Anayasasına deñişmelerniñ kirsetilüvine rey bermege istemegenini bildirdi. Psihiatrik hastahaneniñ hadimleri buña pek açuvlandı. Olar bu arizanı siyasiy mabüs, qırımtatarı olğanını qayd etmeyip tekrar yazmasını ayttılar, amma o, apiske alınğanından berli yazğan bütün arizalarında bunı qayd etkenini ve qayd etecegini bildirip razı olmadı», – dep bildirdi advokat.
Hastahane reberligi bunı açıq sürette izaatlamadı.
İyünniñ 25-nde Rusiyede ve işğali altındaki Qırımda Rusiye Anayasasınıñ tüzetüvlerine rey berüv başlandı. O, iyülniñ 1-ne qadar devam etecek. Tüzetüvlerden biri prezident yıllarını «sıfırlap», Rusiye prezidenti Vladimir Putinge daa eki saylavda namzetini köstermege ve 2036 senesine qadar akimiyette qalmağa imkân berecektir.
Qırımda insanlarnı çeşit yollarnen rey bermege çağıralar. Yarımadanıñ Rusiye akimiyeti köy sakinleri Rusiye Anayasasınıñ tüzetüvlerine rey bersin dep bara. İlânlar Qırım köylerinde asılğan.
Aprel ayında berilgen malümatqa köre, Bağçasaraydaki üçünci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsleri Osman Seytumerov, Seytumer Seytumerov ve Rustem Seitmemetovğa hastahanede psihiatrik ekspertiza yapılacaq.
Martnıñ 11-nde saba Rusiye quvetçileri Bağçasarayda ve Bağçasaray rayonında dört qırımtatarını tuttı. FSB, tutulğan şahıslarnı qomşu Rusiyede terror teşkilâtı olaraq tanılğan «Hizb ut-Tahrirde» iştirak etkeninden şübheli dep saya. «Memorial» Rusiye aq qorçalayıcı merkezi bu davada qabaatlanğanlarnı siyasiy mabüs olaraq tanıy.
Ukraina Tış işler nazirligi, FSBniñ Qırımda bu yapqanlarına qarşı narazılıq bildirdi. Müessise spikeri Yekaterina Zelenkonıñ qayd etkenine köre, Rusiye «dünya toplulığınıñ qırımtatarlarğa qarşı basqı toqtatmaq çağıruvlarını… bütün halqara, ükümetlerara institutlarnıñ qararlarını körmemezlikke ura». Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ Prokuraturası martnıñ 11-nde qırımtatarlarnıñ tutulmasınen bağlı cinaiy dava açtı.
«Hizb ut-Tahrir işi» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
