Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısı Sergey Aksenov Aqmescitte Nazirler şurası binası ögünde toplaşqan ve terrorizmde qabaatlağan lafları içün afu soramasını talap etken qırımtatar milliy areketiniñ veteranları, apiske alınğan ve mahküm etilgen qırımtatarlarnıñ soy-sopları yanına çıqmadı.
Toplaşqanlarğa Qırımnıñ Rusiye Milletlerara munasebetler işleri devlet komitetiniñ reisi Albert Kangiyev çıqıp, üç-beş kişilik gruppa yapmağa teklif etti. Bazarertesi künü olarnı Aksenovnen körüştirecek, dep söz berdi.
«Bugün bu toplaşuv pandemiya sebebinden qanunğa zıt kele… Bugün Qırım yolbaşçısı gruppanı qabul etip olamay. Bazarertesi künü cumhuriyet yolbaşçısınen sizni körüştirecem, dep kefil etem. Başqa bir şey olmaycaq», – dedi Kangiyev.
Uquq qoruyıcı organları toplaşqanlardan dağılmalarını rica ete.
Qırımtatarlar Aksenov «olarnıñ balalarına qarşı edepsiz laflarnı» ne içün qullanğanını aytmasını talap ete.
Laf Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısınıñ Facebookta yazğanları aqqında kete. O, Rusiyeniñ Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi çıqarğan üküm arfesinde Keriç köpründe Rusiye uquq qoruyıcıları dava mabüslerine «qol tutmağa» istegen vatandaşlarnı tuttı, dep bildirdi. Soñra ise «Hizb ut-Tahrir ile alâqalar» ve terrorizmni desteklev» Rusiye qanunlarını boza, dep qayd etti.
Mahküm etilgen Seyran Saliyevniñ ömür arqadaşı Mumine Saliyevanıñ fikirince, Qırım yolbaşçısı soy-soplarına mahkemede qol tutmağa istegen insanlarnı ne içün «terrorist» dep sayğanını añlatmaq kerek.
Noyabrniñ 2-nde aqşam Qırımdan Rostov-na-Donuğa Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsleriniñ ükmü çıqarılğanına ketken yüzlernen qırımtatarı Keriç köpründe Rusiye yol patrul hızmetiniñ hadimleri tarafından tutuldı. On saat beklegen soñ insanlar Qırımğa qayttı. Advokat Nikolay Polozovnıñ qayd etkenine köre, Rusiye quvetçileri qırımtatar faallerine qarşı «areket serbestligi aqqını» bozdı.
Rusiyeniñ Rostov-na-Donu şeerindeki Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi noyabrniñ 3-nde Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» üç mabüsini 42 yılğa apiske üküm etti. Rustem Emiruseinovğa 17 yıl apis cezası berildi, ilk eki yılı apishanede, qalğanı sert rejimde keçecek. Arsen Abhairov 13 yılğa üküm etildi, ilk eki yılı apishanede keçecek. Eskender Abdulganiyev 12 yılğa üküm etildi, ilk eki yılını apishanede keçirecek.
Bu sene yazda qırımtatar milliy areketiniñ veteranları Qırım Nazirler şurasına kelip, Aksenovdan afu soramasını talap etti. Olar Qırım yolbaşçısı qırımtatar halqını terrorizmde qabaatladı, dep ayttı. Laf Aksenovnıñ Facebookta yazğanları aqqında kete. O, yañı «Hizb ut-Tahrir davası» boyunca musulmanlarnıñ tutulğanını izaatlağan edi. FSB areketlerini ise «terrorizm ve ekstremizm ile küreş» dep adlandırdı. Sergey Aksenov qırımtatarlarnen öyle de körüşmedi.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
«Hizb ut-Tahrir işi» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Adliyeciler qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
