İyülniñ 20-21 Kyivni ziyaret etken ABD Devlet departamentiniñ mesleatçısı Derek Şolle Azatlıq.Radiosına, AmerikaQırımda vaziyetniñ kerginleşmesini «yaqından ve diqqatnen» közete, dep bildirdi.
Bunı Rusiye tarafından işğal etilgen Qırımnıñ arbiyleştirilüvi, yarımadanıñ Ukrainağa ve bölgege arbiy telüke yaratıp yaratmağanı aqqında sualge cevap olaraq ayttı.
«Bir qaç ay evelsi, ordu sayısı pek büyük olğan hususan raatsız edik. O vaqıtta ordu biraz keri çekildi, amma sıñırda yanından epsi bir daa çoq qalmaqta. Bu bunı yaqından ve diqqatnen közetemiz. Şunıñ içün arbiy işbirlikni devam etmege isteymiz. Ukrainanıñ kendini qorçalar olacağına emin olmağa isteymiz», – dedi o.
Mesleatçı, Rusiyeniñ Qırımda vaziyetni kerginleştirmesi pek büyük telükedir, dep bildirdi.
«Ve biz Moskvadaki zenaatdaşlarmızğa bunı añlatmağa tırıştıq, ve prezident Biden Jenevada prezident Putin ile körüşüv vaqtında bunı bildirdi. Rusiye tarafından böyle tehditler qabul etilmez, dep açıq-aydın ayttıq. Biz ise öz tarafımızdan Ukrainağa yardım etmege tırışamız», – dep qayd etti Şolle.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
