ABD OSCE elçisi James Gilmore iyünniñ 11-nde bu teşkilâtnıñ Daimiy keñeşiniñ online toplaşuvı vaqtında işğal etilgen Qırımda qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevge qarşı açılğan yañı davanı mahkemege bergen Rusiye akimiyetiniñ areketlerini takbih etti.
Bu malümat ABD OSCE Daimiy temsilciliginiñ saytında derc etildi.
«Rusiye etnik ve diniy azlıqlar, hususan qırımtatarlar ve «İyegova şaatlarına» qarşı repressiyalarnı devam ettire. Bu afta Rusiye akimiyeti qırımtatarlarnıñ lideri Mustafa Cemilevniñ yañı davasını ğıyabiy esnas içün (mahkemege – QA) berdi. Bu onı ve qırımtatar halqını işğalge qarşı çıqqanları içün daa bir qabaatlav ıntıluvı ola», – dep qayd etti Gilmore.
Onıñ qayd etkenine köre, ABD, Qırım ve Aqyardaki Ukraina Milliy politsiyasınıñ baş idaresiniñ Qırımdaki din cemiyetleriniñ vekillerine qarşı Rusiye quvetçileriniñ reydlerinen bağlı cinaiy taqipni başlatqanına qol tuta.
«Bu reydlerde iştirak etken insanlar bir kün mesüliyetke çekilecek», – dep qoştı Gilmore.
Daa evel Gilmore Rusiyeni halqara közetici ve mustaqil jurnalistlerniñ işğal etilgen Qırımğa kirmege imkân bermesine, qırımlılarnı Rusiye ordusına askerlikke çağırmaqtan vazgeçmesine çağırğan edi.
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi aprelniñ 13-nde qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilevni Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine köre qabaatladı. Advokat Nikolay Polozovnıñ aytqanına köre, şimdi Cemilevge qarşı oğlu Hayserniñ ukrain davası qullanıla.
Qırımda mayısnıñ 27-nde Rusiye Tahqiqat komiteti qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilevge qarşı «cinaiy dava» tahqiqatını yekünledi.
İyünniñ 8-nde berilgen malümatqa köre, Rusiye Tahqiqat komiteti Cemilevniñ davasını mahkemege berdi. Bundan soñ Cemilevniñ advokatı Nikolay Polozov ne oña, ne de müvekkiline haber etilmedi, dep bildirdi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
