Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Qarasuvbazar suv ambarı: ğayıp ola yata


Qarasuvbazar suv ambarınıñ yuqarısındaki Büyük-Qarasuv özeniniñ yatağı
Qarasuvbazar suv ambarınıñ yuqarısındaki Büyük-Qarasuv özeniniñ yatağı

Yaqında yağğan küçlü yağmurlar Qırımnıñ eñ büyük özenlerinden biri sayılğan Büyük-Qarasu özenini qurup qalmaqtan qurtarmadı. Zamanında Qırımnıñ eñ büyük Qarasuvbazar suv ambarınıñ yuqarı tarafına bararaq, bunu öz közümnen körip emin oldım. Anda körgenlerim, beklengenlerinden de beter olıp çıqtı.

Qarasuvbazar suv ambarınıñ üst tarafında yerleşken Qaraşuv-Başı köyüniñ yanında Büyük-Qarasu özeniniñ yatağı bütünley qurup qalğan. İşte artıq, Taygan ve Qarasuvbazar suv ambarlarınıñ suvları ta iyülniñ 5-nde ne sebepten bitkeni ve suvnıñ boşatıluvı da bu sebepten toqtalğanı añlaşıla. Zira Büyük-Qarasudan suv kelmegen soñ, suv ambarı suvnen teminleycek menbasız qala.

Büyük-Qarasu özeni, Qırımda eñ büyük sayılğan Qarasu-Başından başlay. 1970 senesi Qarasuvbazar suv ambarı da,işte bu sebepten qurulğan edi, çünki suvnen teminlev meselesi yoq edi.

Suv ambarı bütünley qurup qalabile

Suv ambarınıñ tübünde ot ösip yata. Qırımda eki aftadan berli küçlü yağmurlar yağğanı içün o tamamile qurup qalmay. Lâkin yağmur bu qadar kölemli suv ambarını toldurıp olamay, çünk suv artacağı yerine, o daa ziyade buvlanıp kete. Ögümizde ise, sıcaq avgust ayı bar, bu sebepten Qarasuvbazar suv ambarı bütünley qurıp qalabile.

“Nomay suvlar aqqan Büyük-Qarasu özeni bu derece qurup qalğanını asla hatırlamayım. Belki de bu sıcaq ve qurğaqlıqnen keöken baar ve iyün ayınıñ neticesidir. Aynı zamanda Qırımda tarihı boyunca yer tübünden iç bir vaqıt bu qadar suv çekilmegen edi; işte belki de bundan dolayı Büyük-Qarasunı suvnen teminlegen Qarasu-Başı özeniniñ imkânları eñ aşağı seviyege tüşkendir”, – dey “Azat Qırım” cemaat teşkilâtınıñ yolbaşçısı Vitaliy Homutov.

Qarasuvbazar suv ambarınıñ üst tarafında yerleşken Büyük-Qarasu özeniniñ yatağı
Qarasuvbazar suv ambarınıñ üst tarafında yerleşken Büyük-Qarasu özeniniñ yatağı

Suv ambarında fayda ketirecek miqdarda suv qalmadı. Havuznıñ on yıllar devamında şekillenip kelgen biosisteması ğayıp oldı demek mümkün.

Havuzlar – Erniñ közü deyler. Qırımda bu közler qurup qala yata

“Bu qadar yıldan berli men Qarasuv suv ambarında bu yıl ufaq balıq körip olamadım. Adet-üzre olar sail sürü-sürü sail yanında keze turğanalr. Sebebi belli – suv seviyesi ziyade aşağı tüşti. Bir zamanları mnıda qıçqışlar da bar edi, tatlı suv yımşaq tenlileri de qarardan ziyade edi. Şimdi olar aqqında tek suvsız qalğan havuz tübündeki qaburçaqlar hatırlata”, - dey Vitaliy Homutov.

Qırım tabiatı içün yüregim ağlay. Havuzlar – Erniñ közü deyler. Qırımda bu közler qurup qala yata.

Yarımadanı Dnipro özeninen bağlağan Şimaliy-Qırım kanalı vastasınen Ukraina Qırımnıñ tatlı suv ihtiyaclarınıñ 85%-ni teminley edi. Rusiye 2014 senesi Qırımnı ilhaq etken soñ, yarımadağa suv berilüvi kesildi.

Zarema Seitablayeva, Qırım sakini, bloger (telükesizlik maqsadı ile muellifniñ adı ve soyadı deñiştirildi)

«Bloglar» rubrikasında ifade etilgen fikirler muelliflerniñ öz noqta-i nazarlarını aks etip, muarririyetniñ noqta-i nazarını aks etmesi şart degil

XS
SM
MD
LG