Qırımda, cemiyet içinde aks-sada doğurğan siyasiy mahkeme davalarında iştirak etken Moskva advokatı Nikolay Polozov Qırım.Aqiqat radiosındaki «Azatlıq aqqı» yayınınıñ «Adliyeciniñ tevsiyeleri» rubrikasında eviñiz tintilgende özüñizni nasıl tutmaq keregiñizni, nege aqqıñız olğanını ve nege diqqat etmek kerekligini añlata.
Adliyeci: «Tintüv – apansızdan yapılğan tahqiqat areketidir. Bu sebepten, eñ evelâ, esiñizni başıñızğa toplap, telâşqa kelmemek kerek. Tahqiqatçılar sıq-sıq iylekârlıq yapa: olar poçtacı ya da kommunal hizmetleriniñ hadimleri sıfatında operativ hadimlerni yollay, ve olar qapını açmaqnı rica ete», – dey.
İnsan qapını birden açmasa, onda advokatqa telefon etmek içün qısqa bir vaqıt olacaq
Ve, Rusiye Federatsiyasında cariy olğan qanunlarğa binaen, qapını öz isteginen açmaq ya da açmamaq – siziñ şahsiy qararıñızdır, dep qayd ete. İnsan qapını birden açmasa, onda advokatqa telefon etmek ya da aqrabaları ve yaqınlarından, oña telefon açmalarını rica etmek içün qısqa bir vaqıt olacaq. Nikolay Polozov, ondan ğayrı mutlaqa içtimaiy ağlarda bunı qayd etmek ve KHV vekillerine muracaat etmekni tevsiye ete.
Amma Rusiye advokatı mezkür şeylerni mümkün olğanı qadar tez yapmaqnı tevsiye ete, çünki insan uzun vaqıt içinde qapını açmasa, tahqiqatçıda onı zornen açıp, evge kirmege aqqı bar.
Tahqiqatçı diger hadimlernen beraber meskeniñizge kirgen soñ, sizge tintüv ile kelgen şahıslarnıñ vekâletlerini teşkermek kerek.
Thqiqatçınıñ şeadetnamesini teşkermek kereksiñiz, anda onıñ vazifesi, yani «tahqiqatçı» yazılmaq kerekNikolay Polozov
Aq-uquq qorçalayıcısı: «Evelâ, tahqiqatçınıñ şeadetnamesini teşkermek kereksiñiz, anda onıñ vazifesi, yani «tahqiqatçı» yazılmaq kerek. Ondan soñ, onda, «sılaq» denilgen mastikalı muuri olğan meskenniñ tintilmesine dair mahkeme qararınıñ asıl nushası olmaq kerek. İstisna olğan allarda o, meskende tintüvni mahkeme qararını almadan, öz qararı esasında keçirmek mümkün. Lâkin mahkeme qararını o, daa soñra – bir kün içinde almaq mecbur», – dep, birinci nevbette nege diqqat etmek kerekligini añlata.
Tahqiqatçı, advokatnıñ kelgenini beklemeyip, tintüvni onıñ kelgeninden evel başlamaq mümkün. Bu taqdirde advokat pek diqqatlı olmaqnı tevsiye ete:
«Bu sebepten siz, evelâ, tintüvniñ bütün odalarda birden degil de, muayen bir odada keçirilmesine, ve tahqiqatçı ile kelgen şahıslarnıñ eviñiz içinde dağılıp ketmemesine diqqat etmek kereksiñiz. Ekincide, tahqiqat areketlerini qayd etmek mümkün – qanun, video ve fotoresimler çıqarmaqnı yasaq etmey. Üçüncide, tahqiqatçı eñ azından eki şaatnı ketirmek kerek, olarnıñ qollarında pasportlar olmalı ve olarnıñ bilgileri protokolğa yazılmalı».
Advokat Polozov, evni vastasız şekilde tintken operativ hadimlerniñ areketlerini diqqatnen közetmekni tevsiye ete:
«Eviñizge bir de-bir yasaq şeyni ketirip qoymasınlar dep, olar episi köre bilecek yeriñizde, ya da aqrabalarıñız köre bilecek yerde bulunmaq kerekler».
Evi tintilgen insan tahqiqatçığa elektron cihazlarınıñ parollerini bermek borclu degil
Tahqiqatçı, tintüvniñ ketişatını tintüv protokolına yazıp, onıñ keçken yeri ile donatılmasını tafsilâtlı surette tasvir etmek ve tapılğan şeylerni qayd etmek kerek. Adliyeci, evi tintilgen insan tahqiqatçığa elektron cihazlarınıñ parollerini bermek borclu degil, ve qanun olarnı, tahqiqatçı tarafından musadere etilmeden özünde qaldırmağa imkân bere. Lâkin bu taqdirde tahqiqatçığa olarnıñ içindeki malümatnı kopiyalamaq kerek olacaq:
«Er alda tahqiqatçınıñ, sizden elektron cihazlar, kompyuterler, telefonlar ve beñzer şeylerni almaq ya da, içlerindeki malümatnı kopiyalap, qaldırmaq meselesini öz başına çezmege aqqı bar».
Adliyeci, tintüv protokolında yazılğanlarnı mutlaqa diqqatnen oqumaq ve içinde bozuluvlar ya da yañlış kösterilgen faktlar olsa, bütün bu şeylerni protokolğa yazıp, yalıñız bundan soñ onı imzalamaq kerek, dey.