Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Vitaliy Portnikov: Sobçak ve Qırım


Qırım. Resim.
Qırım. Resim.

Qırım.Aqiqat içün mahsus

Rusiyeli televizion alıp barıcısı, bundan soñ artıq, devlet prezidentligine namzet olğan Kseniya Sobçak tarafından Rusiye halqara uquqnı bozğanı aqqında aytqan sözleri, ilk baqışta körüngeninden ziyade bir diqqatqa lâyıq.

Bu pozitsiya rusiyelilerniñ ekseriyetine tesir etmey demek mümkün. Sobçak Vladimir Putin içün, Aleksey Navalnıyniñ saylâvda iştirak etmemesi içün (albuki közeticilerniñ çoqusı Navalnıyniñ özüni bile, zemaneviy Rusiyedemasalda olğanı kibi pek muvafaqiyetli olğanı sebebinden tehnikiy namzet dep köreler) bir alternativa ve nevbetteki tehnikiy namzet olıp körüne. O qadın ne aytsa aytsın. Bir de, Putinniñ eyi bir esapnen eñip çıqacağı ve Sobçaknıñ cemiyette asla bir itibarı olmağanını kösterecegi belli. İşte, bu sebepten onıñ Qırım aqqında aytqan sözlerini tekrarlap, Rusiyede bir şeyler deñişe demege esas barmı?

Tünevin qanunsız ve devletke qarşı aytıldı dep sayılğan fikir,serbest siyasiy boşluqqa atılmasında artıq bir mana ifade ete

Nevbetteki «tehnikiy» namzetke qol tutacaq insanlarnıñ sayısı muim degil, Sobçak olmasa da, Rusiyede serbest fikir beyan etmege imkân olmağanı ve olmaycağı bese-belli.Tünevin qanunsız ve devletke qarşı aytıldı dep sayılğan fikir, serbest siyasiy boşluqqa atılmasında artıq bir mana ifade ete. Atta prezident vazifesine namzet olğan mahalefetçiler – Navalnıy kibi soylârı bile – orta asırlardaki çıqmaz yollarda ot kibi yaşağan «saylâvcılar» kibi halqara uquqnen şakalaşmağa ve şovinistik hurafatlarınen oynaşmağa areket ete edi, işte «Qırım da sendviç degil» degen nutuqlar mından çıqa.

Bunıñ epsi – Rusiye siyasiy ayatında real şekilde bulunmaqnıñ illüziyalarından, «qaydelerge» köre oynama teşebbüsleri ve neticesi belli olğan yerlerde qazanmağa tırışmaqtır. Belki de, kerçek inançlarındandır – Navalnıy bile iç bir vaqıt şovinistlernen alâqadar olğanını gizlemege pek aves degil edi ve vicdan azabı çekmeden neofaşitlerniñ «Rus marşı» kolonnasında dolaşa edi. Mında iç bir yañılıq yoq – Savonarol, Lenin ve Lukaşenko zamanında başlağan tarih, adalet ve qapacılıqqa qarşı küreşken şahısnıñ içinde soñ derece bir kerici ve avtoritar idare tarafdarı gizlengen olabilecegini isbatlay.

Sobçaknıñ maqsadı yeñmek degil. Ve atta «kerçek manada» siyasette iştirak etmek kibi bir vazifesi yoq – çünkiRusiyede iç bir türlü siyaset olması mümkün degil. Bu sebepten o, «kerçek» siyasiy meydanda muqaddes şeylerni çalma dep sayılabilecek tezisni aşikâr etmesi mümkün.

Rusiye – üç faizni teşkil etken o ya da bu pozitsiya akimiyet ya da televizion istegine binaen qolaylıqnen 73 faizge çevirilebilgen bir devlettir

Bunıñ muim tarafı nedir? Erte ya da keç – Putinnen beraber ya da qartayğan bu idareci olmadan – Rusiye cemiyeti Ukrainanen munasebetlerniñ eyileşmesi kerek olacağını, işğal etilgen topraqlarnıñ keri qaytarılması, ekspansionist tışqı siyasetinden tamamile vazgeçilmesi, şovinizm ve tecavuznı mahküm etmek kerek olacağını añlaycaq. Hususan, Kseniya Sobçak teklif etken basit tezisler, siyasiy meydannıñ tışında degil de, onıñ içinde olması pek muim. Rusiye – üç faizni teşkil etken o ya da bu pozitsiya akimiyet ya da televizion istegine binaen qolaylıqnen 73 faizge çevirilebilgen bir devlettir. Bunı da er vaqıt aqılda tutmalı.

«Fikir» rubrikasında bildirilgen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqtaiy nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mümkün

XS
SM
MD
LG