(Rusiyede mahküm etilgen qırımtatarı Ruslan Zeytullayevniñ soñki sözü, 2017 senesi iyülniñ 27-si)
Zorbalıq, sürgünlik körgen, dinsizler añlamağan imannı saqlap qalmağa tırışqan, sürgün etilip tuvğan toprağına qaytıp olğan, qıynalğan halqıma muracaat etmege ister edim. Arhivlerde bunı añlatqan şeyler bar. Qırımtatarlar dep adlandırılğan halqqa muracaat etem.
Ağa ve tatalarım! Qorantama ve tuvğanlarıma qoltutqanıñız içün minnetdarım. Ümüt etem ki, iç kimse halqımnıñ bu çizgisini yoq etip olamaz. O, bir olıp qala – bir vucut kibi. Duşmanlarımız bizni taqım ve klanlarğa bölip, birilerine para bermege, ekincilerini quvmağa istey, ümüt etem ki, maqsadlarına irişemezler. Bugünki şaraitlerge qulaq asmañız: tintüv, yaqalav, apis cezaları ve yasaqlar. Bütün halqnı apiske alsalar bile, dünya bu adaletsizlikni körer, halqımız ise örnek olacaq, neticede daa da küçlü olacaq.
Halqım, qal! Halqara uquqnı bozğanlar cevap berecek
Qırım – onı gülzarğa çevirmege bilgen ecdatlarımıznıñ incisidir. Olardan birisi torunınıñ evinde uquq qoruyıcılar tintüv keçirgende şunı ayttı: «Bir şeyden qorqmaymız. Torunımnıñ yaşında olğanda NKVD kele edi, oğluma KGB kele edi, şimdi ise – FSB. Siziñ kibi soyları kelip kete, halqım ise – qala». Halqım, qal! Halqara uquqnı bozğanlar bugün buña inanmasa da, bir kün cevap berecek.
Er şeyniñ soñu bar ve bu adaletsizlik de bitecek. Qalıñız, ketkenler ise qaytıp tuvğan Qırımnı yaraştırsın, bunı tek sizler yapa bilesiñiz.
21-inci asırnıñ repressiyalarına men ve çoq qıynalğan halqım da oğradı. Men öz saylavımnı yaptım, bu ise cevabı. Yalan ebediy degildir. İnformatsion alannı aytsaq, terrorizmge qarşı küreş dep adlandırılğan şey – insanlarnı qorquzmaq içün bir ibaredir. Yalan tolu teşviqat yoq ola, ışıq tüşkende zülmet ketken kibi kete. Yarıq az olsa da, çünki zülmet ille çöke.
Yalan tolu teşviqat yoq ola, ışıq tüşkende zülmet ketken kibi kete
Kerçek yeñer. Bu sefer de yeñer. İnsanlar sağ olsun. Eki yıldan berli areketlerim tuvğanlarıma bir fayda ketirmegenini, açlıqlar meni öldürecegini köstermege tırışalar. Lâkin eminim: mında ölsem, qorantam menden ğururlanacaq. Olarğa yardım etkenler içün ise şeref, itibar, ruh küçü ve cesaret örnegi olıp qalacam. Meni eşitken insanlar, etrafqa baqıñız, azaplarnı körüñiz! Yürekleriñizni eyilikke açıñız.
Üç yıl evelsi maña birisi adiy qurucıdan, üç qıznıñ babasından terroristni yapa bileler, dep aytsa edi, men küler edim. Menim aqqımda teşviqat filmlerini azırlağan «RenTV» telekanalı yaşasın. Adiy insandan bütün Qırım içün qorqunçlı bir şey yapmaq mümkün eken.
Zeytullayev raat yaşay, qurucılıqnen oğraşa edi. Rusiye keldi – «terrorist bölügini qurmağa qarar aldı» – «teokratik devletni istedi», dep yazıla. Sağ oluñız! Bu ibare sayesinde teokratik devlet ne olğanını bildim. Bunı kim uydurğan eken? Kimge kerek bu?
Bir özüm degilim. Bugün aytqanlarımnı yarın bütün dünya eşitir
Advokatlarnen beraber qarşı çıqacaqmız, şikâyet arizalarını berecek ve küreşecekmiz, adaletke işanmasam da, men cinayetçi degilim. Men Ukraina vatandaşı olaraq dünyanıñ uquq qorçalayıcı teşkilâtları tarafından siyasiy mabüs dep tanıldım. Qararlarnıñ manasız olğanını añlağan insanlarnıñ sayısı artacaq.
Bir özüm degilim. Bir kere Amerikadan mektüp keldi, qızlarımnen eski fotoresimimizni yolladılar. Bir özüm olmağanımnı añladım. Bugünde-bugün malümatnı tutamazsıñ. Bugün aytqanlarımnı yarın bütün dünya eşitir.
Eskiden maqsatqa irişmek içün tez areket etmek kerek, dep tüşüne edim. Lâkin er şeyniñ vaqtı bar, sabır kerek. Sabrım yoq edi. Sabır – insanğa raat yaşamağa bergen bir çizgi, lâkin bunı er kes özü añlamaq kerek.
Bizler musulmanmız – ebet, qırımtatarımız – lâkin terrorist degilmiz!
«Terrorizm» ıstılası çoqtan peyda oldı. 21-inci asırda bu ıstıla dinge nisbeten qullanılmağa başladı. Bugünde-bugün cemiyet bu ıstılanı er yerde eşitip muzakere ete. Bugün meni terrorizm davası boyunca mahküm eteler, lâkin ne patlayıcı madde, ne terakt aqqında bir söz yoq, tek laf. Qabaat tarafı bunıñ saçmalığına qulaq asmay. Evelden azırlanılğan metinni güzel oqumaq eñ esası. Terrorizm aqqında o qadar çoq aytamız, men de sesimni köterip aytmağa isteyim: «Terrorizm olmasın!». Bunı toqtatıñız. Bizler musulmanmız – ebet, qırımtatarımız – lâkin terrorist degilmiz. Sizler başqa fikirde olğan insanlarnı yoq etmege tırışasıñız. Doğrusını aytıñız!
Meni, adiy vatandaşnı, sebebini añlatmayıp, Rusiye Federatsiyasınıñ arbiy mahkemelerinde mahküm eteler. Üküm menim içün müim degil. Lâkin aqiqatnı aytıp, meni aqlamağa talap etem.
Ruslan Zeytullayev, vicdan mabüsi, qırımtatarı, musulman, Rusiyede 15 yılğa azatlıqtan marum etildi
«Bloglar» rubrikasında bildirilgen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqtaiy-nazarını aydınlatıp, muarririyetniñ baqışlarınen aynı olmaması mümkün