Üç afta devamında Aqmescitniñ psihiatrik hastahanesinde mecburiy mahkeme-tibbiy ekspertizanıñ keçirilmesi içün tutılğan Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini İlmi Ümerov sentâbr 7-de azat etildi. O, hastahaneden çıqıp, Azatlıq Radiosınıñ suallerine cevap berdi.
– İlmi Rustemoviç, mahkeme-tibbiy ekspertiza ne şekilde keçirildi?
– Gece-kündüz yata edim, mennen subetleşe ediler. Sualler pek adiy edi: qayda doğdım, qayda oqudım, çalıştım...
– Netice ekspertizası nasıl yapıldı?
– Men anda edim.
– Neticesi ne?
– Olar 12 kün içinde ekspertiza neticelerini aydınlatmaq kerekler.
– Bu ekspertizağa mecburiy sürette yollamañızğa nasıl qıymet kesesiñiz?
Psihiatrik ekspertizağa kerek yoq edi. Buña tesir usulı dep aytamİlmi Ümerov
– Bu birinci basamaqtır. Maña qarşı açılğan iş maddesine köre, psihiatrik ekspertizağa kerek yoq edi. Buña tesir usulı dep aytam.
– Sizni itibardan tüşürcek oldılarmı?
– Böyle bir şey olsa edi, meni ruhiy ceetten hasta aytar ediler. Böyle bir sımarış kelmedi, belki.
– Bu birinci basamaq olğanını ayttıñız. Bu iş boyunca sizni ileride ne bekley?
– Taqiqat devam etecek, taqiqatçı toplağan malümatlarnı prokuraturağa teslim etecek, soñra olar qarar çıqaracaq mahkemege yollanacaqtır.
– Qırımnı terk etmek niyetiñiz barmı?
– Yoq. İstese edim, bunı çoqtan yapar edim.
Ayşe Ümerova – İlmi Ümerovnıñ qızı – mahkeme-tibbiy ekspertiza neticelerine köre, babası «ruhiy ceetten sağlam» olğanını ayttı.
İlmi Ümerov çıqma yasağı altında buluna. Onı Rusiyeniñ topraq bütünligini bozmaq çağıruv yapqanınen qabaatlaylar.
Men Ukraina ve Rusiyeniñ topraq bütünligi ğayrıdan tiklensin isteyimİlmi Ümerov
2015 senesi ATR qırımtatar telekanalında «Rusiyeni Qırım ve Donbasstan çekilmege mecbur etmek kerek» lafları Rusiye Federatsiyasınıñ topraq bütünligini bozmaq çağıruvları olaraq tanıldı. İlmi Ümerovnıñ fikirince, onıñ sözleri aytqanlarından çıqarılğan edi. «Men devletniñ topraq bütünligini bozmağa çağırmadım. Men Rusiye Qırımnı Ukrainağa qaytarsın dep, oña qarşı cezalarnı quvetlendirmege çağırdım. Men Ukraina ve Rusiyeniñ topraq bütünligi ğayrıdan tiklensin isteyim», – dep ayttı İlmi Ümerov mahkemelerden birinde.
Onı mahsus psihiatrik hastahanesine zorlap yerleştirgen soñ onıñnen birdemlik aktsiyaları Avroapnıñ bir çoq memleketi ve şeerinde olıp keçti. Human Rights Watch, Avropa Birligi, Ukraina Tışqı işler nazirligi, Ukraina Yuqarı Radasınıñ çetel işleri komiteti, Ukraina prezidenti Petro Poroşenko oña qoltutqanını bildirdiler.
