«Rusiye kommunistleri» firqasınıñ Qırım bölüginiñ yolbaşçısı Leonid Graçnıñ fikirince, Qırımda qırımtatar halqı sürgünligine bağışlanğan kütleviy matem merasimleriniñ yasaq etilmesiniñ sebebi Moskvada Qırım meselelerine kerekli derecede diqqat ayırılmağanı olğandır.
Bu aqta o Qırım.Aqiqat Radiosınıñ saba yayınında bildirdi.
«Eger Aksönovnıñ (rusiyeli Qırım yolbaşçısı – QA) başında ve bu ükümette normal bir şey olsa edi, Moskva ise Aksönovnıñ tarafından degil de, büyük milletlerara, dinlerara dünya tarafından diqqatlı baqsa edi, o vaqıt böyle aytmaq kerek edi: «Lütfen, siz Lenin meydanında mayıs 18 kününi keçirmege isteysiñiz. Biz bu nasıl bir kün olğanını, siziñ içün o ne qadar müim olğanı ve ilâhreni añlaymız. Keçiriñiz», – qayd etti Leonid Graç.
Mayıs 18 – Qırımdan qırımtatar halqı sürgünliginiñ qurbanlarını añma künüdir. Bu kün 1944 senesi yarımadadan Orta Asiyağa qırımtatarlarnen ilk eşelon yollanıldı. Umumen olaraq, 180 biñden ziyade insan sürgün etildi.
Er sene Qırımda matem kününe bağışlanğan kütleviy merasimler, bu cümleden Qırım paytahtınıñ merkezinde Meclis tarafından teşkil etilgen matem mitingi keçirile edi. Amma Qırım Rusiye tarafından işğal etilgen soñ Aqmescit merkezinde bu kibi merasimlerniñ keçirilmesi yasaq oldı.
Kiyevde ve bütün Ukraina boyunca bir sıra merasimler teşkil etilecek: kütleviy mitingler keçirilecek, mekteplerde qırımtatar halqınıñ sürgünligine bağışlanğan dersler berilecek ve ilâhre.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.
