Qırım Rusiye Devlet şurası Ukrainanı «Qırımğa nisbeten genotsid etüvinde» qabaatladı ve 2015 senesi sentâbr ayından devam etken yarımada qamaçavı boyunca aktsiyağa işmar etti.
Şu cümleden, arizada aktsiya iştirakçilerinden olğan «terroristik telüke» aqqında aytıla.
Deputatlar qıtaiy Ukrainadan elektrikniñ berilmesi toqtatılğanı aqqında hatırlattılar, olarnıñ fikrine köre, bundan sebep «sağlıq saqlav müessiseleri» ve hastalar içün telükeni meydanğa ketirildi.
«Qırım Cumhuriyetiniñ Devlet şurası genotsid halqara uquq qaidelerini bozğan ve insan aqları içün havflı cinayet olğanını hatırlatıp, terroristik telükeniñ artması boyunca qasevetini bildirip ve bu cinayetlerniñ genotsid cinayetiniñ tenbisi aqqında konventsiyağa uymasını tüşünip, bu insaniyetsiz areketlerni etken şahıslarnıñ halqara mahkemeniñ ögünde turması ve cezalanmasını yerine ketirmege tırışıp, Rusiye Federatsiyasınıñ Tış işler nazirligine muracaat ete ve BMT Havfsızlıq şurası ve Baş Assambleyasına, Mustaqil Devletler Birligi iştirakçileri – Parlamentlerara Devletler Assambleyasına, Avropada havfsızlıq ve işbirlik teşkilâtına, Avropa Şurasınıñ Parlament Assambleyasına muracaatımız ile bağlı siyasiy, diplomatik ve haber yardımını soray», – denile beyanatta.
Qırım deputatları «Qırım Cumhuriyetine nisbeten genotsid»niñ taqiqatı ve toqtatılmasını talap etecek ola. Arizada «Qırım qamaçavı boyunca meseleniñ BMT Havfsızlıq Şurasınıñ kün tertibine kirsetilmesi ve neticede Halqara cinaiy mahkemege berilmesini» talap eteler.
Devlet şurasınıñ vesiqasında «Ukrainanı qanunsız teşkilâtlarnıñ silâsızlandıruvı ve Qırımğa qarşı terkatlarnıñ azırlanuvını toqtatmaq içün tedbirliniñ keçirilmesi» ile bağlı talaplar bar.
Sentâbr 20 künü Qırımğa aşayt malları ile qatnağan yük maşinalarınıñ qamaçavı boyunca Qırımtatar Milliy Meclisiniñ aktsiyası başlandı. Qamaçav iştirakçileriniñ talapları arasında – siyasiy mabüslerniñ azat etilmesi, Qırımda insan aqlarına riayet etüv ve yarımadağa halqara eyyetlerniñ kirsetilmesi. Qırımda noyabr 22 künü saat 00:25 yarımadağa Ukraina qıtasından kelgen elektrik energiyası söndürildi. Yarımada Qırımnıñ elektrik energiyası, em de 2014 senesi Rusiyeden ketirilgen dizel generatorlar sayesinde teminlene edi. Amma bu yeterli degil edi. Qırımğa dekabr 2 künü kelgen Rusiye prezidenti Vladimir Putin Kubanden Qırımğa energetik köpürniñ birinci yolağınıñ berilmesi tedbirinde iştirak etti.
Qırım Rusiye tarafından işğal etildi. Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ resmiy başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.
