Halqnıñ aq-uquqları oğrunda sanki yalıñız halqara grantlar içün küreşken qırımtatarlar aqqında Rusiye prezidenti Vladimir Putinniñ bildirüvi qırımtatar areketini lekeley, dep tüşüne «Penta» siyasiy araştırmalar merkeziniñ idare reisi Vladimir Fesenko.
Bu kibi fikirni o Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
«Bu bildirüv, bir taraftan, Putinniñ çekist şuurını aks ete. Öyle tüşünmege alıştı, Rusiyede de siyasiy aqiqatnı öyle tanıy, muhalifet ve cemaat teşkilâtları grantlar içün çalışa dep…Başqa taraftan, qırımtatar areketini itibardan tüşürecek bir teşviqattır», – dey o.
Fesenkonıñ sözlerine köre, bu kibi bildirüvler qırımtatarlarnı «doğru» ve «doğru olmağan» soylarına bölecek siyasetniñ bir qısmıdır. Bu strategiyanı Rusiye akimiyeti daa keçken seneden keçire, dey siyasetşınas.
«Normal», «doğru» qırımtatarları bar, akimiyet ile işbirlikte bulunğanlar, akimiyet tarafını tutqanlar, ve «doğru olmağan», «zarar ketirgen unsurlar» bar, ğarp grantlarına çalışqan soyları. Bu er şey Ğarp tizlerden turğan Rusiyege qarşı cenkleşe degen teşviqatqa kire. Şunıñ içün aqlarını qoruğan qırımtatarlarnıñ grantlar peşinde çapqanını köstermek kerek», – qayd etti siyasetşınas.
Fesenkonıñ fikrine köre, Rusiyede qırımtatar faktorını Rusiye menfaatına telükeli olğan esas faktor olaraq tanıylar, çünki qırımtatarlar – «Rusiyeniñ noqtaiy nazarına köre, Qırım cemaatçılığınıñ tam kontrol etilmegen qısmıdır».
Rusiye prezidenti Vladimir Putin dey ki, «Qırımda, qırımtatar mevzuatını qullanıp, vaziyetni kerginleşmege tırışqanlar öz siyasiy niyetlerini amelge keçirmege ve aq-uquqlar oğrunda küreşçi olaraq halqara grantlarnı elde etmege istey».
Bazarertesi künü, avgust 17-de, Yaltada Rusiye prezidenti Vladimir Putin Rusiye Devlet şurası prezidiumınıñ turizm inkişafı boyunca toplaşuvını keçire.
Ukraina prezidenti Petro Poroşenko Rusiye prezidenti Vladimir Putinninniñ Ukraina tarafı ile uyğunlaştırılmağan Qırım ziyaretini – medeniy dünyağa qarşı areket olaraq adladı.
Ukraina Tış işler nazirligi Rusiye prezidenti Vladimir Putin ve baş naziri Dmitriy Medvedevniñ işğal etilgen Qırım ziyaretine narazılığını bildirdi.
2014 senesi fevralniñ soñunda martnıñ başında Rusiyeden ve Rusiye Qara deñiz flotunıñ qırım bölüklerinden atılğan ordular Qırım yarımadasını işğal ettiler.
2014 senesi mart 16 künü Qırım ve Aqyarda yarımadanıñ statusı aqqında «referendum» keçirildi. Onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine qoştı. Ne Ukraina, ne Avropa birligi, ne de AQŞ neticelerni tanıdı ve bunı Rusiye tarafından Qırımnıñ işğali olaraq sayalar. Bundan soñra AQŞ ve Avropa Birligi Rusiyege qarşı bir sıra iqtisadiy cezalarnı kirsettiler. Ğarp Qırım Ukraina olğanını ayta.
