Qırımda Rusiye Taqiqat komiteti tarfından yarımada tışına çıqmağa yasaqnı alğan ve böyleliknen Ankaradaki Bütündünya qırımtatar kongressinde iştirak etmege imkândan marum qalğan qırımtatar milliy areket faalleri kongresske video muracaatını yazdılar.
Bu aqta Qırım.Aqiqatqa Qırımtatar Milliy Qurultayınıñ Merkeziy saylav komissiyasınıñ reberi Zair Smedlâyev bildirdi.
Smedlâyevniñ sözlerine köre, böyle olacağını kongressniñ Qırım iştirakçileri daa sorğudan evel tahmin etken ediler, bunıñ ile yaqalav imkâniyeti de tüşünilgen edi, şunıñ içün vekiller evelden video muracaatını yazıp, kongress iştirakçilerine yolladılar.
«Olarnıñ öyle yapa bilecekleriniñ farqına barğan edik. Bizni yollamaycaqlar, adiselerniñ ilerilemesi öyle ola bilecegini tüşüne edik. Ekinci variant – kiriş yasağı, ve üçünci – yaqalav. Yalıñız çıqıp, kongress işinde iştirak etmege istey edik», – tarif ete Smedlâyev.
O şunı da qoştı ki, akimiyetniñ qırımtatar milliy areket faalleriniñ areketlerini sıñırlamaq kibi ıntıluvı em akimiyetniñ özüne, em Bütündünya qırımtatar kongressine artqaç diqqatnı celp ete.
«Aqiqat şimdi öyledir ki, olar qanunsız dep tanığan kongressten er kes qorqa. Olar ondan ne derecede çoq qorqsalar, öyle de çoq teşviqat eteler. Çoq sağ olsunlar. Çıqıp kirse edik – diqqat daa da az olur edi», – dey Smedlâyev.
Evel bildirilgeni kibi, iyül 28 künü Qırımda Rusiye Taqiqat komitetiniñ idaresi Ankarada Bütündünya qırımtatar kongressiniñ keçirilmesi vaqtında Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ birinci muavini Nariman Celâl, Qırımtatar Milliy Qurultayınıñ Merkeziy saylav komissiyasınıñ reberi Zair Smedlâyevge Qırımdan çıqmağa yasaq etti. Сalı künü Rusiye Taqiqat komitetiniñ Qırım idaresi Smedlâyev ve Celâlnı «fevral 26» işi boyunca şaatlar olaraq sorğuğa çağırdı. Bu kibi yasaq Qırımtatar Milliy Meclis reisiniñ muavini İlmi Ümerovğa da berile bile.
II Bütündünya qırımtatar kongressi birinci kongress teşkil etilgeni kibi şekillene. Amma siyasiy şaraitleri endi başqa, qırımtatar halqınıñ temsiliy organları – Qurultay ve Meclis – Qırımda Rusiye akimiyeti tarafından basqı altında buluna, tanılğan yetekçiler Mustafa Cemilev ve Refat Çubarov Qırımdan sürgün etilgen, Qırımtatar Milliy Meclis reisiniñ muavini Ahtem Çiygoz Aqmescit SİZOsında qapalı, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ bazı azalarına qarşı cinaiy işler açıldı.
Malüm olğanı kibi, Qırımnıñ Rusiye akimiyeti Ankarada (Türkiye) avgustnıñ başında keçirilecek Bütündünya qırımtatar kongressi ile bağlı qasevetini endi defalarca bildirdi.
