İşğal etilgen Qırımda akimiyet tarafından yapılğan ayırımğa qırımtatarlar oğray. Olarnıñ faalleri ve milliy areketniñ liderleri repressiyalarğa oğray, mustaqil teşkilâtlar yasaq etile ve yoq etile, qırımtatar kütleviy haber vastalarına, musulman cemiyetleri ve oquv yurtalıranı basqı yapıla.
Böyle neticelerni Milliy azlıqlar aqlarınıñ monitoring gruppasınıñ «Ukrainada 2014 senesi inqilâp ve istilâ şaraitlerinde ksenofobiya» maruzası aydınlata, dep bildire Qırım.Aqiqatnıñ mühbiri.
Maruzada aytıla ki, Qırım işğali ve Donetsk ve Lugansk vilâyetlerini zapt etüv milliy azlıqlarnıñ vaziyetine tesir etti. Maruza müellifleri qayd etkeni kibi, Ukrainada keçken yıllarğa baqqanda milliy ayırım artmasa, işğal etilgen yerlerde o bayağı arttı.
Böylece, 2014 senesi Qırımda maruza müellifleri qırımtatar halqınıñ 12 temsilcisiniñ qaçıruvını qayd ettiler, olardan dörtüni ölü taptılar. Qırımtatarlarnıñ 1 camisini ve mal-mülkini ateşke berüv, qırımtatarlarğa yarımadağa kiriş yasağı qayd etildi. Qırımtatar tili, matbuatı, televideniyesi ve musulman edebiyatınıñ serbest qullanmasınıñ bozulması 11 kere qayd etildi.
Tedqiqte keçken sene devamında Meclis ve onıñ vekillerine 41 kere basqı yapılğanı aytıla. Diger millet ve din gruppalarınıñ temsilcileri de ayırımğa oğradı (yeudiylerge qarşı 3 kere, 2 kere ukrainlerge qarşı, 6 kere kilselerge qarşı areket yapılğan edi).
Maruza müellifleriniñ malümatına köre, «mayıs 3 işi» boyunca Qırımda qırımtatarlarğa qarşı 55 cinaiy iş açıldı, 4 kişi apiske alındı, çoq biñli para cezaları berildi.
««Ksenofobiyanen beraber Ukrainada insan aqlarınıñ bozulmasına yol bergen sebep – Rusiye istilâsıdır», – dep aytıla tedqiqniñ esas hulâsasında.
Monitoring gruppası qayd ete ki, «Ukraina devlet mustaqilligi, milliy mustaqilligi ve topraq bütünliginiñ tarafdarlarına işğalci akimiyetniñ nezareti altında bulunğan yerlerde basqı yapıla».
İşğal etilgen Qırımda «fevral 26 işi» çerçivesinde yaqalav, sorğu ve tintüvler devam etmekte.
«Freedom House» uquq qorçalayıcı teşkilâtı Qırım yarımadasında insan aqlarınıñ bozulması aqqında yañı esabatnı aydınlattı. Vesiqada Qırımda muhalifet taqip etile, regionnı «informatsion gettoğa» çevirecek olalar, dep aytıla.
Qırım.Aqiqat bildirgeni kibi, baş nazir muavini, Ukraina medeniyet naziri Vâçeslav Kirilenko bildirdi ki, Rusiye terroristik ordularınıñ vaqtınca işğal etilgen Qırımda ve Donbassnıñ ayrı yerlerinde ukrain, qırımtatar ve diger milletlerge qarşı yapqan cinayetlerine halqara toplulıq tarafından qıymet kesilecek ve cezalanacaq.
