Amerika içtimaiyatçıları Virginia Polytechnic Instituteniñ professorı Gerard Toal ve onıñ işdeşi Colorado universitetinden John O'Loughlin 2014 senesiniñ dekabr ayında Qırım yarımadasında tedqiq keçirip, qırımtatarlarnıñ Rusiye prezidenti Vladimir Putin, Amerika Qoşma Ştatlarınıñ prezidenti Barack Obama ve Qırım yolbaşçısı Sergey Aksenovğa munasebetleri bitaraf olğanını belgilegen ekenler, dep haber ete Nastoyaşçeye vremâ.
Rusiyeniñ Levada-tsentr mütehassısları Amerika işdeşlerine yardım etip, 752 insannı soraştırdılar.
Ealini Ukrainanıñ daa altı regionında soraştırdılar: Odessa, Nikolayev, Herson, Dnepropetrovsk, Zaporojye ve Harkovda. Anda 2 biñ kişige sualler berildi. Lugansk ve Donetskte sorav olmadı.
İçtimaiyatçılar bu yerlerde yaşağan adamlarnıñ Moskva, AQŞ ve NATOğa munasebetlerini ögrenecek ediler. Ukrainanıñ cenüp-şarqı ve Qırımnıñ neticeleri er bir mesele boyunca farqlana, lâkin NATOğa munasebeti bam-başqa.
Kreml tarafından «Novorossiya» olaraq sayılğan altı vilâyetniñ ealisi, şu cümleden rusça laf etkenler, kelecegini yalıñız Ukraina ile bağlaylar.
Qırımdaki neticeler bam-başqa: qırımlılar Moskvağa qoltutıp, NATOğa inanmay ve özüni avropalılar olaraq saymaylar.
Qıtaiy Ukrainada cevap bergen ukraince laf etkenlerniñ 55 fayızı ve rusça laf etkenlerniñ 50 fayızı Vladimir Putinge menfiy yanaşa. Obama ve Poroşenkoğa munasebetleri bitaraf.
Qırımda ise tam tersi: ruslarnıñ 75 fayızı Rusiye prezidentine yahşı davrana, ve aman-aman 80 fayızı Obamağa menfiy yanaşa. Tedqiqçilerniñ bildirgenine köre, qırımtatarlarnıñ ekseriyeti Putin, Obama ve Qırım yolbaşçısı Aksenovğa bitaraf davrana.
İçtimaiyatçılar bunıñ sebebi kütleviy haber vastaları olğanını aytalar – ukrain televideniyesini seyir etkenler kendi ükümetine qoltuta, Qırımda ise Rusiye telekanalları olğanından sebep Putinge qoltutalar.
