Aqmescitniñ eñ ucuz toptan satılğan bazarı sayılğan «Privoz»da satıcılarnıñ işi çoq yürmey. Raatlıq künleri bile, mında evelden olğanı kibi müşterilerni körip olamazsıñ. Adamlar bütün bazarnı boylap, eñ ucuz mahsulatlarnı qıdırıp yüreler. Sebze ve meyvalarnıñ fiyatları şaşırta.
«Qırımdа yaşap, Qırımda ösken almalarnı alıp olamaymız, – dep, çorlana nefaqacı. – Bu fiyatlar qaydan keldi? 50-60 ruble bir kilogramm içün soraylar! Almalarımız 20 grivnadan iç bir vaqıt satılmay edi!?». Satıcı, fiyatlarnıñ ösüvi rusiyeli iş adamlarınıñ almalarnı satın alğanınen añlatalar.
«Moskva alıp çıqara, fiyatqa çoq qulaq asmaylar, – dey o. – Buña köre, qırımlılar kelgende, bizden Moskva er şeyni satın ala. İsteseñiz bu fiyatqa alıñız, istemeseñiz – yoq. Bu sebepten fiyatlar östi».
Bir afta içinde Qırımda «şorbalıq sebzeler» de 15%-ğa paalılaştı. Qapısta, çukündir, havuçnıñ bir kilosı – 15 ruble tura. (yani 5 grn).
«APK-İnform» leyhasınıñ mütehassısları aytqanları kibi, bu sene suv yetişmemezligi sebebinden Qırımda bereket nomay olmadı, em de Ukrainanıñ qıtasından bir şey ketirilmey. Keççe pişken qapıstanı daa toplap başlamadılar. Havuçnı rusiyeli iş adamları satın alalar. Çukündirni saqlap qalmaq içün qaldırğan yerli işhanelerden sebep bu sebzeniñ fiyatı da köterildi.
Uzun zaman içinde turıp olamağan sebzeler de paalılaştı. Orta kölemde Qırım pomidorları çetelden ketirilgen banan fiyatında - 60 ruble ve ondan daa artqaç (20 grn). Biber - 45 rubleden (15 grn). Morpatilcan ve hıyar içün 100 ruble soraylar (33 grn).
«Mevsimlerara, – dep añalata satıcı. – Tarlada öskenler bite yata, teplitsada östürilgen soyları daa pişmedi».
Amma, qartop biraz ucuzlaştı. Bazarda o çoq. Vinnitsa, Sumı şeerlerinden ukrain iş adamları alıp ketirdiler, onı 12-16 rublege satalar (4-5 grn). Amma, Qırımğa mahsulatnı ketirmege em küç, em de elverişli degil, dep aytalar.
«Ağır, – dep añlata Vinnitsadan iş adamı. – Yibermeyler, 22-nden başlap, Ukrainadan ösümlik mahsulatlarnı ketirmege yasaqladılar. Kеtirilgen er şey içün büyük para berildi. Vesiqalarnı azırladıq. Mında keldik, ruble ucuzlaşp başladı, boşuna kelgenimizni añladıq».
Yerli satıcılar da fiyatlarnı azlaştırmağa mecbur oldılar, amma, Qırım qartobı ketirilgen qartoptan bir-eki grivnağa ep bir paalılıca. Ukrain pirniçi asılında yoq. Beştahtalarda – bıltırki yıldan qalğan Qırım pirniçi (Dnepr suvı kelmegeni içün Qırımda pirniçni saçmadılar). Ticaretniñ bu saasını rusiyeli istisalcılar menimseyler. Olar ise, fiyatlarnı belgileyler. Krasnodardan pirniç 65 ruble tura.
«Ukrain pirniçi yoq, –dey satıcı. – Pakistan, Vyetnam, Rusiye. Yerli pirniç te bar, başqası yoq».
Qara kürpe boğdayı da paalılaştı. 35 rubleden 60-qa qadar. «Rusiyede qara kürpe boğdayınıñ bereketi nomay olmadı. Paromlarnı da közge almaq kerek. 80 rublege qadar yetecek, dediler», – dep ayta satıcı.
Aqmescitniñ başqa bazarlarında mahsulatlarnıñ fiyatı daa yüksek. Anda, mahsulatlarnı satıcılardan satıp alğanlar fiyatlarnı belgileyler. Rosselhoznadzor ukrain mahsulatlarnı maniasız yibermege qarar algan soñ, rusiyeli Qırımda fiyatlar ucuzlaa bile. Rusiye, Qırımğa qışta mahsulatlarnı devamlı sürette ketirip olamaycağını añladı. Şimdilik satıcılar tahminler yapmağa saqınalar.