Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Sürgünlik hatırlavları: «Yanımızğa eki çuval şey ve bir qazan aş aldıq»


Enver Bekir
Enver Bekir

Canköy – 80 yaşına kelgen Enver Bekirov Canköy rayonı Oktâbr köyünde yaşay. Özü ise doğma Balıqlava rayonı Büyük Muskomiya köyünden. Tamam şu yerden onıñ bütün qorantasını Orta Asiyağa sürgün ettiler.

Bekirovlar qorantasında dört bala bar edi, Enver qorantada ekinci bala edi. Babası yerli kolhozda at baqıcı olıp çalıştı: saqat olğanı içün, cebege almadılar. Onıñ içün mayıs 18 künü 1944 senesi aile başı qorantasınıñ yanında edi.

Enver Bekir
Enver Bekir

«Avtomatlarnen silâlanğan askerler qapumıznı qaqıp kelgende on yaşında edim. Bizge: «15 daqqañız bar, azırlanıp, bir atlı briçkağa miniñiz», dediler. Anama, balalarnı yahşıca kiyindirmege ayttılar. 15 daqiqa içinde eki çuval şey ve bir qazan aş alıp oldıq», – dey Enver Bekirov

Qırımtatarlarnı yerli alma bağçasında topladılar. Enver qartbabanıñ aytqanına köre, er alma teregi astında birer qırımtatar qorantası otura edi. Bağça etrafını avtomatlarnen silâlanğan askerler köpeklernen sarıp aldılar. Yük maşinalarnı beklegence aqşam oldı. Büyük Muskomiya sakinlerini Süren stantsiyasına alıp kettiler.

«Şu vagonlarğa bizni atıp taşladılar. Anda qolnen yasalğan stellajlar bar edi, balalarnı anda oturttılar. Üykenler aşada toplaştılar. Tren yerinden qıbırdağanda, balalar aşağa yıqılp tüşe ediler», – dep hatırlay qart.

Uzun yoldan soñ, Bekirovlar qorantası Özbekistannıñ Namagan vilâyeti Kasansay rayonına kelip tüştiler. Çiy meyva aşay-aşay er kes hstalanmağa başladı. Adamlar kolhozda çalışa ediler: Enverniñ babası topraqta işley edi, bütün qoranta pamuq cıya edi. Yapqan iş içün künde bir pite qazana ediler.

Enver Bekir yaşlığında
Enver Bekir yaşlığında

«Aşamağa şey yoq edi. Anam, rahmetli, babamnıñ urbasını sata edi, küpe, yüzük, ne olsa onı satıp bitirdi… Er angi şeyni bir kilo mısır ununa deñiştirip, botqa pişirdi, epimizni açlıqtan şu botqalarnen qurtardı», – közyaşlarını tutıp, dey qart.

1946 senesi Enver Bekirov küçük qardaşınen beraber birinci sınıfqa bardı. 1959 senesi orta tasilini tamamlap, Qırgizstanğa Calal-Abad şeerine yol aldı. Anda yerli muhasebecilik oquv yurtuna kirdi. Zenaatı boyunca 38 yıl çalıştı.

Tuvğan Qırımğa Enver Bekirov tek 1996 senesi qaytıp keldi.

XS
SM
MD
LG