Sudaq – Sudaqnıñ Yañı Maale qasabasınıñ sakini Anife Smailova ömürinde çoq şey kördi. Amma, yüregini ale daa sızlatqan eñ deşetli hatırlavı sürgünliknen bağlı.
Anife Smailova – 85 yaşında. 1944 senesi 15 yaşında ösmür edi. O vaqıt Anife tuvğanlarınen Qutlaq köyünde yaşay edi. Mayıs 18 künü saba evlerine bir qaç asker kelip, köçüreceklerini ayttılar.
«Yanımızğa 20 kg. ala bilecegimizni ayttılar, amma biz 10 kilo bile almadıq», – dep ayta qadın. Çaynik, bir yorğan sarıp aldıq.
Sürgünlikten bir kün evelsi köy yanında bir çoq maşina ve asker toplanıldı. «Biz atta ne maqsadnen kelgenlerini bilmey edik», - dey Anife qartana. Aynı zamanda onıñ üç ağa-qardaşı Qızıl ordu erkânında küreşip, cebede buluna ediler.
«Evde malımız qaldı. Bir qaç sığır, qoy bar edi. Allah bile, kimge qaldı», – dey qadın.
Aytqanına köre, qırımtatarlarnı bit tolu vagonlarğa yüklediler. Adamlarnı botqanen aşattılar, ondan er kes pek suvsadı.
«Yolda balıq şorbasını berdiler, o qadar tuzlı edi ki, aşamağa çare yoq edi!» – dep hatırlay qartana.
Anife Smailovanıñ qorantası Özbekistannıñ Andijan vilâyeti Marhamat rayonına tüşti. Yaş qız kolhozda çalışıp, pamuq cıydı. Palvantaş qasabasında Anife çamurdan tola yapa edi ve küneşte quruta edi.
1964 senesi Anife Smailova, aqayı ve balalarınen Krasnodar vilâyeti Nijnâya Bakanka qasabasında yerleşti ve onda 27 yıl devamında yaşadı.
1991 senesi Qırımğa qayttı ve şimdiki vaqıtta Sudaqnıñ Yañı Maale qasabasında yaşay.