Çetel vatandaşlıqnıñ gizlenüvi içün cinaiy mesülietlikni belgilegen yañı Rusiye qanundan em akimiyetniñ muhalifeti, em de dünyanıñ çeşit köşelerinde bulunğan rus emigrantlar saqınıp başladılar. Bu qanunğa Qırım sakinleri de boysunmalılar, amma mütehasıslarnıñ fikirince, yerli halq bundan qorqmamalı.
Devletten tış yaşağan Rusiye vatandaşları, ekinci pasport ve ya yaşamaq içün berilgen ruhsetnamelerni qayd etmeliler. Bunıñnen bağlı qanunnı in 4 künü Rusiye prezidenti Vladimir Putin imzaladı. Amma, çift vatandaşlıqnen bağlı malümatnı toplağan Rusiye Federal Migratsion Hızmeti bugünki künge qadar qanun nasıl etip çalışacağını añlatmadı. Qanun ise, avgust 5 künü işke tüşürilecek. Bundan soñra, 60 kün içinde rusiyeliler vesiqalarnıñ mevcutlığını bildirmeliler.
Bu qanunğa Qırım sakinleri de boysunmalılar. Rusiye qanunlarına köre, yarımadanıñ episi sakinleri, bu cümleden, martnıñ 18-ne qadar vatandaşlığı olmağan şahıslar ile birlikte Rusiye vatandaşları olaraq ilân etildiler. Ukraina vatandaşlığını saqlamağa istegenlerge bir ay müddet berildi.
«Bu qanun adliyeviy degil de, daa çoq teşviqat tüsüni taşıy». Ukraina adliyeciler cemiyetiniñ reisi Оleg Berezükniñ fikirince, bu qanunnı qabul etken Rusiye, Ukrainağa nisbeten eyi davranğan adamlarnı belgilemege istey. Amma, Qırımda yaşağan ukrainliler içün ciddiy aqibetler ketirmez, çünki, ukrain tarafı kendi vatandaşlar aqqında malümatnı Rusiyege bildirmeycek.
«Qorqunçlı şey yoq, bu qanun çalışmaycaq, - dedi Berezük. – Rusiyeliler, bir de bir adamnıñ diger devlet vatandaşı, hususan Ukraina vatandaşı olğanını teşkermege imkânı olmaycaq. Bu qanun adliyeviy degil de, daa çoq teşviqat tüsüni taşıy».
İnsan aqları, milliy azlıq ve halqara munasebetler boyunca parlament komitetiniñ reisi Valeriy Patskan bu kibi fikirde. Aytqanına köre, Rusiye ukrain ğayeli vatandaşlarğa tesir etmege istey, ve adamlarnı «ister-istemez» kendi vatandaşlığından vazgeçmege mecbur etedejk ola.
Patskan qayd etkeni kibi, açıqtan-açıq ukrain tarafdarı olğanını köstergenlerge qarşı repressiyalar qullanılacaq, amma ukrain akimiyeti vatandaşlarına yardım etecek ola. «Biz adliye tarafıdan, avropalı mahkemelerine muracaatlar ve şikâyetleri yazmağa yardım etecekmiz, - dedi o. – Avropalı mahkemeler, ayırı vaziyetlerde destek köstereceklerinde işandırdılar. Men, komitetim ile insan aqları boyunca vekâlethane, adliyeciler, mütehassıslarnı kötermege azırım».
Rusiyede yañı qanunnı bozğanlarnı 200 biñ ruble (tahminen 70 biñ grivna) para cöremesini belgileycekler ya da 400 saat cemaatçılıq işlerini becermege mecbur etecekler.
