Aqmescit – Bu seneniñ soñki çañ bayramı mektepte yekâne qırımtatar sınıfı içün kerçekten de soñki ola bilir edi. Aqmescitniñ 37-sanlı mektebinde birinci sınıfnıñ 11 talebesi az qaldı tuvğan tilinde tasil almaq aqqından marum etiledejk ediler. Amma, ana-babalarnıñ israrı ile sınıf oquşını başladı.
– Selâm aleyküm, – dep, sınıf reberi talebelerge muracaat ete.
Bu kibi şekilde 1-V sınıfta saba başlana. Mayıs 30 künü bu talebeler içün – adden tış bir kündir. Soñki çañ bayramı munasebetinen olar kiyinip-quşanıp keldiler. Qızlar qırımtatar milliy feslerni kiydiler, er talebeniñ köksüni qırımtatar bayrağı resim etilgen beycler yaraştıra.
Talebelerniñ bir qısımı qollarında Ulu Vatan Cenkinde iştirak etken qaraman qırımtatarlarnıñ süretlerini tutalar, digerlerniñ qollarında sürgünlikni añdırğan resimler bar.
Lenura oca, Qırım.Aqiqatqa şunı bildirdi: «Keçken sene sentâbr 1 künü arfesinde bizge milliy sınıfnı toplamağa teklif etti. Bunıñ episi bir qaç kün içinde oldı. Mektep müdiri bizni kitap ve qırımtatar tili mütehassısları ile temin etecegini bildirdi. Talebelerniñ ana-babaları biraz şübelendiler, çünki kerekli şaraitler lâzim. Amma, Allahqa şükür, sınıf açıldı. Biz bir yıl çalıştıq».
Faqat, tasil sisteması deñişkeni sebebinden, mektep memuriyeti ana-babalarğa eki variant teklif etti. «Qırımtatar tili dersi olğan rus sınıfı, ya da, qırımtatar milliy sınıfı, - dey Lenura Yağyayeva. – Amma, bizge birden ayttılar, ekinci variantnı saylasañız, derslik ve mütehassıslar ile meseleler çıqa bile».
Buña baqmadan, ana-babalar balallarnıñ tuvğan tilde tasil almalarında israr etiler. «Olarnıñ sayesinde, sınıfnı saqlap qaldıq», – qayd etti Lenura-oca.
Birinci sınıf talebesi Ülkeranıñ anası Elvina Abhairova-Seitmemetova aytqanı kibi balanı qırımtatar sınıfına quvanç ile berdi: «Birinciden, milliy müit: balalar tuvğan tilde laqırdı etecekler. Ekinciden, sınıfta talebelerniñ sayısı az, bu ise, müitke tesir ete. Ocamız da tecribeli, eyi tasilli», - dey o.
Sınıftaki bütün yazılar qırımtatar tilinde, tahtada milliy «Ant etkenmen» gimnniñ metini asılğan, balalar belli «Güzel Qırım» yırını icra eteler – vatanperverlik duyğusı balalıqtan aşalana. Bunıñ episi – öz işine sadıq olğan ocanıñ yeñişidir.
«Taleblerniñ ana-babaları menim yardımcılarımdır, olar balalarnen ana tilinde laqırdı etkenleri birden duyula. Bunıñ içün olarğa minnetdarım», – dep qayd ete Lenura oca.
Ekseritei rus tilini arz ete
37 sanlı mektepte sınıflarnıñ yarısı ukrain tilli sınıflardır. BU sınıflarda oquğan talebelerniñ ana-babaları ekseriyetnen rus tiline keçmekni istediler, ukrain tilini ise, fakultataiv olaraq qaldırmağa teklif ettiler.
Mektep müdiri Diana Risovannaya ana-babalar toplaşuvılarından birinden protokolnı köstere, vesiqada, ana-babalarnıñ ekseriyeti balalarnı rus sınıflarğa keçmelerini istegenleri yazıla.
Müdir, Qırım.Aqiqatqa üykenlerniñ qararını añlattı: «Elbette, tasil berilecek tilni er kes seçe bile: rus, ukrain ya da qırımtatar tilini. Amma, ana-babalarnıñ ekseriyeti oquş rus tilinde olğanını istey. Talebeler istese, ukrain sınıflarnı qaldırırmız. Amma, er kes añlay, YEGE (imtianlar) mında rus tilinde berilecek».
Диана Рисованая
Diana Risovannayanıñ sözlerine binaen, mezunlarnıñ iç biri ukrain oquv yurtlarına barmağa istemedi. Qayd etkenine köre, «tek 5 talebe Rusiyeniñ qıtasına oqumağa ketecekler, qalğanları Qırımda tasilini devam ettirecekler».
Tantanalı tedbirde, 8-nci –A (mektepte bu arif altında ukrain sınıfları çalışa) sınıf talebesi Dimadan sorayım: «Ne içün ukrain sınıfında oquşnı devam etmege istemediñ?”
«Sınıfdaşlarım kibi, ukrain tilinde oqumağa istegim yoq. Er şey deñişti, onıñ içün rus tilin seçtim», – cevap berdi o.
