Oleksiy Baturin
Aqmescit – Ukraina halq deputatı Vladimir Aryevniñ sözlerine esaslanıp bir sıra matbuat vastaları Qrımdan Ermitaj ve diger Rusiye müzeylerine qıymetli eksponatlar, hususan, Ayvazovskiyniñ resimleri çıqarılğanını bildirdiler. Kefedeki İvan Ayvazovskiy adına Milliy resimler galereyasında ressamnıñ eli astında çıqqan eñ büyük resimler toplumı mevcut. Memurlarnıñ fikirince, bu resimler toplumını alıp çıqarmağa ğayet küçtir.Şeer şurasınıñ medeniyet idaresiniñ yоlbaşçısı Tamara Steblük, İvan Ayvazovskiynıñ bütün resimleri yerinde olğanını tasdiqladı. Bundan da ğayrı, aytqanına köre, resimlerni sergige bile çıqarmaq içün bir sıra vesiqalarnen alâqalı iş alıp barmalı, em de farqlı instantsiyalardan izin alınması kerek.
«Resimlerni sergide köstermek içün million qyağıt azırlamaq lâzim, ondand da ğayrı sigorta yapılması kerek – diger müzeylerniñ sergilerinde iştirak etmesi büyük masraflarnen belgilene, – dedi Tamara Steblük. – Biz er şeyni esapqa aldıq, ve eksponatlarnı bir yerge alıp ketip te, zararğa tüşmek yerine, şeer müzeylerinde numayış etsek, bilet satışlarından daa çoq qazanırmız».
İdare yolbaşçısı ayırıca qayd etkeni kibi, yazılı şekilde iç bir muracaat ve ya emir kelmedi, ve atta planda bile yoq.
Ressam bağışladı, şeer şurası ediyeni red etmez
Ayvazovskiy resimleri Kefeniñ mülkü olğanını istedi. «Men can yürekten ister edim ki, Kefe şeerindeki resimler galereyası bulunğan bina, içindeki resim, abide ve diger sanaat eserlerinen Kefe şeerine ait olsun, ve menim, Ayvazovskiyniñ hatırıma, episini tuvğan şeerime vasiyet etem…» – vasiyetten alınğan bu tsitatanı müzey divarınıñ köşesinde oyıp çıqardılar.
On eki yıl evvelsi bu vasiyetniñ mevcutlığı, Ukrainada yekâne kommunal hocalığına mensüp resimler galereyası milliy müzeyge çevirildi. Galereya müdiri Tatyanı Gayduknıñ aytqanına köre, v 2002 senesi müzeyge unvan berilgende küçük dava yüz bergen edi.
«Qanun boyunca milliy unvannı taşığan müzeyler Kiyevge boysunmaq kerek ediler, amma Kefe, Ayvazovskiyniñ vasiyetine esaslanıp yöz aqqını qoçaladı», – qayd etti Tatyana Gayduk.
Böyleliknen, müzey ve ressamnıñ 417 eseri şeer mülküne keçti. Umumen ise, Tatyana Gayduknıñ sözlerine binaen, galereyanıñ fondunda 11 biñ eser buluna.
Galereya müdiri emin, vasiyet ileride de müzeyni qorçalaycaqtır, çünki onı deñiştirmek imkânsızdır.
Şeer yolbaşçıları da Ayvazovskinyniñ eserlerini kimdir çekip alacağında şübeleneler.
«Men iç te qasevetlenmeyim, bunı yapacaq iç bir usul körmeyim», – qayd etti şeer golovası vazifesini vaqtınca eda etken Dmitriy Şçepetkov.
Bildirgenine köre, bu münitsipal mülküdir. «Devletke keçmesi içün şuranıñ, cemaatçılıqnıñ razılığı kerek. Cematçılıq bunen razı olmaz, dep tüşünem», – dedi Şçepetkov.
