Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarovnıñ fikirince, Rusiye vatandaşları prehzidentleri Vladimir Putinden işğal etilgen Qırımdan Rusiye ordusını çıqarmasını talap etmeli.
«Rusiyeniñ millionlarnen vatandaşı şeerleriniñ meydanlarına çıqıp, Putinden işğal etilgen Gürcistan, Ukraina ve, elbette, Qırımdan Rusiye ordusını acele çıqarmasını talap etmeli», – dep yazdı o, Facebookta koloniyada qalmasına üküm etilgen oyuncı Pavel Ustinovğa qoltutuv aktsiyalarını izaatlap.
Çubarovnıñ qayd etkenine köre, o, Ustinovğa azatlıq tiley, amma «ekseriyeti qırımtatarı olğan yüzden ziyade qırımlı siyasiy mabüsniñ azat etilmesini» eñ çoq istey.
Yuqarı Radanıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisovanıñ malümatına köre, Rusiyede 113 Ukraina vatandaşı apiste tutula, 89 – qırımtatarıdır.
Sentâbrniñ 7-nde deñişim çerçivesinde rusiyeliler tutqan 35 ukrainalı Ukrainağa qayttı, Rusiyege Ukrainada çeşit cinayetlerde, şu cümleden Vatanğa hainlik yapqanında qabaatlanğan 35 Rusiye ve Ukraina vatandaşı teslim etildi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
