«Fikir» rubrikası, mahsus Qırım.Aqiqat içün
Bunı çoq yazğan edim, Rusiye – özüni tek şartlı olaraq federatsiya dep adlandırğan bir devlet – asılında ise bir federativ munasebetler yoq, topraqlarını özü de müimlik ve akimiyetke qoltutuv seviyesine köre «nevlerge» böle.
Birinci nev – eminim, Moskva. Paytahttaki istiqrar Rusiye akimiyetiniñ saqlap qalmasına imkânlar bere, sovetler vaqtında bile Moskvanıñ erzaq teminatı Sovetler Birliginiñ diger regionlarından çoq edi. Azıq teminatı yekünlegen soñ ise Sovetler Birliginiñ de soñu keldi.
Ekinci nev – merkeziy ve cenübiy Rusiye regionları, Moskva içün «yaqın çetel» ve kurortlar
Bir yarım nevi – ebet, Sankt-Peterburg, imperiyanıñ eski paytahtı ve Vladimir Putinniñ vatanı. Sakinlerini daa az tüşüneler, amma şeer çoqtan berli Kreml rejiminiñ parad vitrinası oldı.
Ekinci nev – merkeziy ve cenübiy Rusiye regionları, Moskva içün «yaqın çetel» ve kurortlar, pek zengin degiller, amma bu topraqta tınçlıq paytaht içün tınçlıq kefaleti ola.
Sumı vilâyetinde Ukrayina-Rusiye keçiş noqtası, 2024 senesi avgustnıñ 11-i
Üçünci nev – Ural, Sibir ve Uzaq Şarq regionları, Putin tayin etkenler ve krinimalnıñ tarafları.
Dördünci nev – «milliy» cumhuriyetler, Şimaliy Kavkazdan ğayrı, ğaliba, ruslaştıruv ve fuqarelik toprağı, fuqarelik olmasa – Tataristan, Yakutiya ya da Sibirniñ dağ halqlarınıñ milliy okrugları kibi resurslarnıñ hırsızlanuvı.
Beşinci nev – Şimaliy Kavkaznıñ milliy cumhuriyetleri, FSB ve yerli knâzlar içün kenişlik, er şeyge izin berilgen topraq.
Altıncı nev – Qırım. İşğal etilgen, ilhaq etilgen, amma alâ daa «qutsiy».
Ukrayina Silâlı quvetleriniñ Kursk vilâyeti reydi neticesinde, ğaliba, daa bir nev peyda oldı, ya eki yarım, ya da sekizinci
Yedinci nev – «yañı Rusiye», işğal ve ilhaq etilgen Ukrayina regionları, cenk ketken yerler. Yañı zapt ve ilhaq içün platsdarm.
Ve Ukrayina Silâlı quvetleriniñ Kursk vilâyeti reydi neticesinde, ğaliba, daa bir nev peyda oldı, ya eki yarım, ya da sekizinci – Ukrayina ile sıñırı olğan Rusiye Federatsiyasınıñ topraqları, anda, bir vaqıtları Şimaliy Kavkazda olğanı kibi, «terror ile küreş operatsiyaları» rejimi ilân etildi.
Kursk vilâyeti Rılsk şeerinden insanlar tahliye etile, 2024 senesi avgustnıñ 9-ı
Putinniñ iqtidarı ne qadar çoq devam etse, eminim, nevler o qadar çoq olacaq
Putin Kursk, Brânsk ve Belgorod vilâyetlerini daa bir potentsial cenk regionı dep adlandırdı ve Rusiyeden «FSB sıñırınen ayırılğan», Kremlge kelişmegen malümat çoq olmasın ve Rusiye uquq qoruyıcıları içün «oñaytlı» bir cenk rejimi yapılsın, «Voronejni cezasız bombalandırmaq» imkânı, yani bu vaziyette Kursk ya da Belgorod vilâyetini, olsun dep.
Putinniñ iqtidarı ne qadar çoq devam etse, eminim, nevler o qadar çoq olacaq.
Ukrayina arbiyleri Sumı vilâyetinde Rusiye sıñırına yaqın zırhlı arabanen kete, 2024 senesi avgustnıñ 11-i
Vitaliy Portnikov – jurnalist ve siyasiy izaatçı, Azatlıq Radiosı ve Qırım.Aqiqat müellifi
«Fikir» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün
MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Aprelniñ başında Moskva Ukrayina şimalinde faal olğanını toqtattı, dep bildirdi. Tezden Ukrayina akimiyeti Kıyiv, Çerniğiv ve Sumı vilâyetinde Rusiye arbiyleri qalmadı, dep ayttı.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
** ** ** ** **
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.